|
| , [B]green |
|
|
| |
| Φίλες και φίλοι,
Θα ήθελα να συγχαρώ τους συντελεστές του περιοδικού RE+D για την πρωτοβουλία που ανάλαβαν πριν από λίγα χρόνια να εισάγουν ένα νέο θεσμό, το βραβείο [B]green, για τη διάκριση των καλύτερων αειφόρων κτιρίων. Θα ήθελα, επίσης, να συγχαρώ και τους φορείς εκείνους - τo Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), το International Council of Shopping Centers (ICSC) και το Royal Institute of Chartered Surveyors (RICS), που, αναγνωρίζοντας τη σημασία της αειφόρου δόμησης, συμμετέχουν στη φετινή διοργάνωση.
Για τη χώρα μας, η εφαρμογή της αειφόρου δόμησης, δηλαδή, η αρμονική συνύπαρξη της περιβαλλοντικής, της οικονομικής και της κοινωνικής διάστασης στον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε τη δόμηση και την εκτελούμε, δεν είναι μια απλή υποχρέωση που απορρέει από κοινοτικούς κανονισμούς - όπως, για παράδειγμα, η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων - και δεν είναι μια ακόμη τάση από εκείνες που αναβιώνουν ανά τις εποχές όπως ο βιοκλιματικός σχεδιασμός που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο έρεισμα στην αρχιτεκτονική τα τελευταία χρόνια. Για την Ελλάδα, η αειφόρος δόμηση είναι μια πρακτική από την οποία μπορούν να προκύψουν πολλαπλά οφέλη.
Καταρχήν, το «οικοδομείν» με γνώμονα το τρίπτυχο περιβάλλον – οικονομία -κοινωνία είναι η αναγκαία συνθήκη για την περιβαλλοντική αναβάθμιση κτιρίων, αλλά και ολόκληρων οικιστικών συνόλων που βασίστηκαν, μεταπολεμικά κυρίως, σε ένα άναρχο και αυθαίρετο μοντέλο δόμησης ακυρώνοντας στην πράξη τη σοφία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που με απλά, καθημερινά μέσα και υλικά, έφτασε σε κορυφαία επίπεδα βιοκλιματικής οργάνωσης κτιρίων και οικισμών. Το αποτέλεσμα είναι, σήμερα, ο μισός και πλέον πληθυσμός της χώρας να ζει σε ένα μη σωστό ή κατ’ άλλους ένα «άρρωστο» δομημένο περιβάλλον.
Εκτός από το περιβαλλοντικό όφελος, η αειφόρος δόμηση αποφέρει, ταυτόχρονα, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη στον απλό πολίτη για έναν πολύ απλό λόγο: είναι ένα μέσο για να αντιμετωπίσουμε την ενεργειακή και κοινωνική ανισότητα που πλήττει πρώτιστα τα φτωχά στρώματα του πληθυσμού. Για να έχουμε ένα παράδειγμα: Ένα νοικοκυριό με υψηλά εισοδήματα έχει τη δυνατότητα να χτίσει ένα σπίτι με σύγχρονα δομικά υλικά και νέες τεχνολογικές μεθόδους που θα του εξασφαλίζει έως και 130% λιγότερη κατανάλωση σε θέρμανση, ψύξη, φωτισμό κ.λ.π. Τα φτωχά νοικοκυριά δεν έχουν αυτήν τη δυνατότητα, δηλαδή πληρώνουν έως και 130% περισσότερο σε ενεργειακή κατανάλωση σε σχέση με το πλούσιο νοικοκυριό. Γι' αυτό, άλλωστε, μιλάμε για “ενεργειακή ένδεια” των φτωχών νοικοκυριών.
Η αειφόρος δόμηση όμως, είναι και μια πρόκληση και για τους ίδιους τους μηχανικούς αφού καλούνται να επανεντάξουν στη δομική πρακτική τους την οικολογική συνείδηση και κουλτούρα που ήταν ζωντανές ήδη στην κλασική ελληνική αρχαιότητα, όπως άλλωστε αποδεικνύουν τα μνημεία μας που βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον.
Και στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου, να κάνω ξεχωριστή μνεία στο μακράν όλων συνάδελφο και τιμώμενο του φετινού διαγωνισμού, το δάσκαλο Αλέξανδρο Τομπάζη, τον πρωτοπόρο του βιοκλιματικού σχεδιασμού που έχει διακριθεί πολλές φορές στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς.
Ο Τομπάζης είναι ο αρχιτέκτονας που έχει εσωτερικεύσει τη σοφία της παράδοσής μας και την εκφράζει στα οικοδομήματα που κτίζει για τους άλλους με σεβασμό στο τοπίο που θα δομήσει γι’ αυτό και δεν ξεκινά κανένα του σχέδιο εάν δεν μελετήσει προηγουμένως το κλίμα ή το μικροκλίμα της περιοχής. Είναι εκείνος που βλέπει τους περιορισμούς που του θέτει ο χώρος ως ευκαιρία για να καινοτομήσει και εκείνος που - με τη σοφία ενός δασκάλου - είναι απολύτως συνεπής στα έργα του με τη ρήση που ο ίδιος έχει διατυπώσει : το λιγότερο είναι το ομορφότερο, δηλαδή το να επιλέγεις υπεύθυνα αυτό που πρέπει και όχι παραπάνω έχει μια εσωτερική ομορφιά.Από εκεί και πέρα,θα καταλήξει σε απλά μέσα, θα επιλέξει ανανεώσιμα υλικά και θα εφαρμόσει βιοκλιματικές τεχνικές για τη θέρμανση, την ψύξη, τον αερισμό, το φωτισμό του κτιρίου, θα ενσωματώσει την υψηλή τεχνολογία για να υποβοηθήσει την ενεργειακή αποδοτικότητα δημιουργώντας μια απαράμιλλη διαλεκτική περιβάλλοντος-οικοδομήματος.
Είχα τη χαρά και το προνόμιο να συνεργαστώ μαζί του πολλές φορές. Να ζητήσω την βοήθειά του, όπως όταν ξεκινήσαμε την ανέγερση του Μουσείου του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου στο μακρινό Σίγρι, εκεί απέναντι από τα Τρωαδικά πεδία. Επέβλεψε, συνεργάστηκε αφιλοκερδώς στη μελέτη που είχε αναλάβει το γραφείο του Στέφανου Πάντου.
Τον ευχαριστώ για άλλη μια φορά και σας καλώ να πάτε να επισκεφθείτε αυτό το έργο.
Φίλες και φίλοι,
Ο Αλέξανδρος Τομπάζης είναι ένας αρχιτέκτονας που μας δείχνει συνεχώς με τα έργα του πώς οι μοναδικοί φυσικοί πόροι της Ελλάδας, ο άφθονος ήλιος, ο αέρας και το νερό μπορούν να γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής δημιουργίας. Η φετινή του διάκριση με το βραβείο [B]green για το κτίριο της AlphaBank αποτελεί μια ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς του.
| |
|
|
 |
 |
|
|
|
