Στη χώρα  μας μετά την μεταπολίτευση ξεκίνησε μία προσπάθεια για τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης μέσω σημαντικών  προβλέψεων του Συντάγματος του 1975 και της ίδρυσης του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και  Περιβάλλοντος (Υ.Χ.Ο.Π).

Εκείνη η προσπάθεια κράτησε λίγο. Καταργήθηκε  το Υ.Χ.Ο.Π.  στα μέσα της δεκαετίας του ’80 και οι αρμοδιότητές του εντάχθησαν στο Υπουργείο Δημοσίων ΄Εργων. Έκτοτε το βάρος των Δημοσίων Έργων καθυπόταξε το αδύναμο περιβάλλον.

Αιτία της κατάργησής του υπήρξε η Ε.Π.Α. (Επιχείρηση Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης)  που δρομολόγησε ο Α. Τρίτσης και που έθιγε εφήμερα συμφέροντα, αλλά και η ανάγκη δημιουργίας μεγάλων έργων υποδομής. Έπρεπε  να παραμεριστεί το εμπόδιο, το περιβάλλον μπορούσε να περιμένει.

Την ίδια στιγμή η ανακατανομή των θεματικών ενοτήτων στο κυβερνητικό σχήμα οδήγησε σε μια παραφύσην απόφαση.  Η χωροταξία εντάχθηκε στα Δημόσια Έργα – όπου και παραμένει μέχρι σήμερα – ενώ  προπολεμικά η Ελληνική πολιτεία ανέθετε  την  ευθύνη της χωροταξίας, ως έννοια οικονομική που είναι,  στο τότε Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας  και αργότερα στο Υπουργείο Συντονισμού  έως το 1978.  Αυτός ο ατυχής  σχεδιασμός οδήγησε στο σημερινό χαοτικό τοπίο. Πόλεις, μικρές και μεγάλες, επεκτάθηκαν χωρίς ορθολογικό σχέδιο, χωρίς χωροθέτηση λειτουργιών και δράσεων. Χώροι ελεύθεροι και χώροι πρασίνου οικοδομήθηκαν και στις εκτός σχεδίου περιοχές, στην πεδινή γη και στην παράκτια χώρα, δρομολογήθηκε η οικοπεδοποίηση. Το περιβάλλον και η χωροταξία, έννοιες αναπτυξιακές, οικονομικές, πολιτιστικές, έγιναν τεχνικές.  Η πολιτική σκοπιμότητα  αντικατέστησε τον επιστημονικό σχεδιασμό και έτσι επί σαράντα χρόνια αποσπασματικά αντιμετωπίζεται ο εθνικός και περιφερειακός  χωροταξικός σχεδιασμός  με την όχι αθώα συγκατάβαση των τοπικών εξουσιών.

Βρισκόμαστε πλέον ως χώρα στο όριο, που αν το ξεπεράσουμε οι επιπτώσεις θα είναι καταστρεπτικές και αλυσιδωτές. Το πρόγραμμα  του ΠΑΣΟΚ και ειδικότερα η ενότητα του Περιβάλλοντος  τάραξε  τα ήρεμα νερά με την:
 Δέσμευση για δημιουργία αυτοτελούς Υπουργείου Περιβάλλοντος που επιπροσθέτως της χωροταξικής ανασυγκρότησης, της οικιστικής  αναβάθμισης,  της πολιτικής για τις κλιματικές αλλαγές, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τη διαχείριση των απορριμμάτων, θα έχει και την ευθύνη των δασών και του αιγιαλού
 Υιοθετείται η σύγχρονη πολεοδομική και αρχιτεκτονική αντίληψη με την  δημιουργία «Δορυφόρων οικισμών» στα μεγάλα αστικά κέντρα που θα απορροφήσουν τις πιέσεις για άναρχη επέκταση των σχεδίων πόλεων με το σύστημα της οργανωμένης δόμησης και την δημιουργία Τράπεζας γης.

Μπορούμε αυτοκριτικά να ισχυρισθούμε ότι  η σημερινή τσιμεντοποίηση του συνόλου της γης του λεκανοπεδίου θα είχε αποτραπεί αν είχε υλοποιηθεί  η πρόταση του αρχιτέκτονα  Κ. Δοξιάδη  που  πρότεινε πριν πενήντα χρόνια το αυτονόητο: τη νέα πόλη της οργανωμένης δόμησης.  Πέντε δεκαετίες μετά διαπιστώνεται ότι οι τότε θέσεις  του  Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, αλλά και του πολιτικού κόσμου, δεν ήταν προοδευτικές, αλλά προσκολλημένες σε έωλες «αριστερές» αντιλήψεις αυταπόδεικτα δογματικές. Η νέα πόλη των Αθηνών  - στα δυτικά και τα ανατολικά προάστια- θα ήταν σήμερα μία σύγχρονη πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά πόλη που θα κυριαρχούσε  το πράσινο.  Δυστυχώς, κατ’ εικόνα και ομοίωση  της πρωτεύουσας, και οι άλλες πόλεις ακολούθησαν το χαοτικό αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό μοντέλο της και πλέον  προσομοιάζουν περισσότερο με εκείνες του τρίτου κόσμου.

Η  υπερδόμηση της υπαίθρου, των νησιών, των  προστατευομένων περιοχών και της παράκτιας χώρας δεν θα προκαλέσει μόνο περιβαλλοντική αλλά και οικονομική απαξίωση. Για αυτό δεσμευόμαστε να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της εκτός σχεδίου δόμησης καταργώντας το σημερινό μοντέλο και  επιτρέποντας την ανάπτυξή της μόνο σε οριοθετημένες   χωροταξικά  περιοχές  όπως συμβαίνει σ’ όλο τον σύγχρονο κόσμο όπου η εκτός σχεδίου δόμηση για κατοικία είναι έννοια ανύπαρκτη.

Στην προσβλητική αισθητική των πόλεων και των οικισμών, η συμμετοχή της «αυθαίρετης δόμησης» υπήρξε  ελάχιστη σε σχέση με την «νόμιμη δόμηση» που κακοποίησε τη μοντέρνα αρχιτεκτονική και πράττει το ίδιο και με τη  μεταμοντέρνα.

Συμπορευόμενοι με την ευαισθητοποιημένη παγκόσμια κοινότητα παρεμβαίνουμε δραστικά  για τις κλιματικές αλλαγές, για τη  μείωση των ρύπων, για την αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, την προστασία των υδάτινων πόρων, την άμεση μείωση του όγκου των απορριμμάτων,  το πέρασμα από τους Χ.Υ.Τ.Α. (χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων) στους Χ.Υ.Τ.Υ. (χώρους υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων)  με άμεσες προτεραιότητες την επανάκτηση και την ανακύκλωση.
Μέχρι το Συνέδριο, θα συζητηθούν  και θα εμπλουτισθούν  οι θέσεις μας στο σύνολο τους  και θα εξειδικευθεί το χρονοδιάγραμμα δράσης.