|
| |
|
|
| |
| Νομίζω ότι η ώρα είναι λίγο προχωρημένη, είσαστε όλοι κουρασμένοι και θα προσπαθήσω να είμαι όσο γίνεται πιο σύντομος στην παρέμβασή μου, αν και νομίζω ότι το θέμα ειδικά αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα. Ίσως τη διάστασή του όχι μόνο ως προς τη χώρα μας, αλλά και γενικά ως πολίτες της Ευρώπης και του κόσμου δεν την έχουμε αποτιμήσει έτσι όπως θα έπρεπε. Εάν ο πολιτισμός έχει μια καταγωγή και αυτή ανάγεται από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να επικοινωνεί ο ένας με τον άλλον, μπορούμε να πούμε ότι σήμερα ο αιώνας ο δικός μας είναι πράγματι ο αιώνας της επικοινωνίας των ανθρώπων μέσω της εικόνας, μέσω των ραδιοκυμάτων και ουσιαστικά είναι το πρωτεύον εργαλείο του πολιτισμού, άρα και της παιδείας. Ο Δήμαρχος των Τιράνων κ. Εdi Rama έκανε μια ανάλυση έτσι σημαντική πώς βλέπει από τη σκοπιά του τον πολιτισμό. Σημάδεψε κάποια σημεία που αφορούν την Ευρώπη, σημάδεψε κάποιες αδυναμίες στις οποίες ίσως στο βάθος δεν θα διαφωνήσουμε πολύ. Όμως είναι αλήθεια ότι αυτή τη στιγμή ο κάθε τόπος, το κάθε κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή και αυτά που βρίσκονται στο στάδιο και προχωρούν προκειμένου να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει τη δική του ιστορία. Η ιστορία, ο πολιτισμός καταγράφεται μέσα από την ιστορία των λαών, από τη δημιουργία τους και όχι μόνο η δημιουργία στις διάφορες μορφές της τέχνης είτε αυτή είναι η ζωγραφική ή η γλυπτική, αλλά και μέσα από την πρωτοβάθμια δημιουργία που είναι η αγροτική ζωή, είναι η κτηνοτροφική ζωή, είναι όλοι λοιπόν αυτοί οι τομείς που σιγά-σιγά δημιούργησαν αυτό που λέμε «το σύνολο του πολιτισμού». Η Ευρώπη λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί και αισθάνεται τον εαυτό της ότι αυτές οι διάφορες μορφές πολιτισμού όπως αναπτύχθηκαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη, από βορρά σε νότο και ανατολική και δύση της Ευρώπης, είναι μια σεβαστή δημιουργία που στην ίδια χρονική περίοδο, παραδείγματος χάρη των 2.000 χρόνων δημιούργησαν τα έθνη μεταξύ τους. Με βάση αυτή λοιπόν την αρχή, η Ευρωπαϊκή Ένωση ακόμα από την ιδρυτική της πράξη, αλλά και μετά από τις διάφορες Συνθήκες μέχρι και την τελευταία της Νίκαιας στα θέματα του πολιτισμού την αρμοδιότητα και της παιδείας την αρμοδιότητα δεν θέλησε να την πάρει και να τη διαχειριστεί κεντρικά, αλλά την άφησε και εξακολουθούν να τη χειρίζονται και να έχουν την αποκλειστική ευθύνη τα κράτη μέλη. Αυτό βεβαίως, εφόσον δούμε ότι συμπορεύονται μαζί ο πολιτισμός και η παιδεία, το θέμα της παιδείας είναι ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο που δεν θέλω αυτή τη στιγμή να υπεισέλθω. Είπα όμως πριν ότι είμαστε στην εποχή του πολιτισμού της εικόνας, όπως εύστοχα έχει ονομαστεί η εποχή μας. Αυτό λέγαμε για τον 20ο αιώνα, αυτό λέμε επίσης για τον 21ο. Ταυτόχρονα όμως είναι ο πολιτισμός της εικόνας ο 21ος αιώνας, αλλά και ο πολιτισμός της επικοινωνίας. Η Ευρώπη σ? αυτόν τον αιώνα σε ποιο σημείο βρίσκεται στο 2006; Νομίζω ότι όλοι κατανοούμε ότι υστερεί. Υστερεί γιατί έχουν δημιουργηθεί τέτοιες συνθήκες που το προϊόν το πολιτιστικό, που διαμέσου της εικόνας της κινηματογραφικής παραγωγής ή της τηλεοπτικής παραγωγής μετέφερε ανά τον κόσμο, σήμερα υπολείπεται κατά πολύ. Σήμερα οι Έλληνες πολίτες το αγαθό της εικόνας του πολιτισμού που εμπεδώνουν σιγά-σιγά, είναι εκείνο το οποίο δεν τους ταιριάζει, το οποίο δεν κάνει αναγωγή στη δική του δημιουργία την πνευματική, αλλά είναι σε κείνη τη δημιουργία ενός άλλου κόσμου, που είναι ο κόσμος ο πέραν του Ατλαντικού, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Στην Ελλάδα ο μέσος όρος του πολιτιστικού προϊόντος της εικόνας το οποίο προσφέρεται στους Έλληνες πολίτες είναι πολύ μεγαλύτερο από κείνο της Ευρώπης και πολύ μεγαλύτερο βεβαίως και από κείνο της Ελλάδας. Στην Ευρώπη κατά μέσο όρο, σύμφωνα με μετρήσεις που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει κάνει με μια μελέτη, αποδεικνύεται ότι κατά μέσο όρο το 70% των τηλεοπτικών και κινηματογραφικών παραγωγών και αυτών που μέσω των τηλεοράσεων εκπέμπονται, αλλά και αυτών που μέσα στις αίθουσες τις κινηματογραφικές προβάλλονται είναι αμερικανικές παραγωγές. Σιγά-σιγά σ? αυτόν τον πολιτισμό έχουν μπει και οι χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ας κάνουμε όμως μια αναγωγή στη δεκαετία του /60 ή και του /50. Θα δούμε ότι αυτός που κυριαρχούσε ήταν ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος της Ιταλίας, της Γαλλίας, το νέο κύμα, της Αγγλίας ακόμα και βεβαίως ο αμερικανικός κινηματογράφος άρχισε από τότε σιγά-σιγά να μπαίνει στη ζωή μας. Ας εξαιρέσουμε το οικονομικό μέγεθος ή αν θέλετε τα τεράστια μεγέθη, η οικονομική επίπτωση που υπάρχει στην Ευρώπη. Μια από τις μεγαλύτερες, από τις ισχυρότερες βιομηχανίες της Αμερικής που συναγωνίζεται μεταξύ δεύτερης και πρώτης ή και τρίτης θέσης είναι η παραγωγή η κινηματογραφική και η τηλεοπτική του Χόλιγουντ. Είναι η μεγάλη βιομηχανική παραγωγή της, η μεγαλύτερη. Η Ευρώπη σήμερα δεν έχει πλέον, η «Σινετσιτά» δεν υπάρχει. Μπαίνει λοιπόν ένα θέμα, γιατί συμβαίνει αυτό; Συμβαίνει για τον απλούστατο λόγο πρώτον, ότι εμείς υστερούμε στη δικτύωση της παραγωγής και βεβαίως υστερούμε η Ευρώπη στο να έχει ένα συγκεκριμένο τρόπο αντιμετώπισης αυτού του θέματος. Το κάθε κράτος μέλος έχει τους δικούς του κανόνες, έχει τις δικές του παραγωγές τις κινηματογραφικές από τους ιδιωτικούς ή δημόσιους ή ημιδημόσιους φορείς, παραδείγματος χάρη τα κέντρα κινηματόγραφου. Δεν υπάρχει αυτός ο συντονισμός. Και το πιο ουσιαστικό, εφόσον το παράγεις αυτό το προϊόν με τα καινούρια δεδομένα και κυρίως κάνοντας χρήση της καινούριας τεχνολογίας, όπου η καινούρια τεχνολογία σε συνδυασμό με τη δικτύωση μειώνεται κατά πολύ το κόστος. Βλέπουμε λοιπόν ότι οι ευρωπαϊκές παραγωγές σε σχέση με τις παραγωγές τις αμερικανικές είναι πιο ακριβές και εκεί είναι τα ευαίσθητα σημεία. Η Ευρώπη λοιπόν έφτιαξε ένα Πρόγραμμα 2007 – 2013, το Πρόγραμμα «ΜΕDIA», όπου θα προσπαθήσει να αντιστρέψει αυτή την κατιούσα που έχει η Ευρώπη. Σας είπα όμως πριν, το θέμα δεν είναι να γλιτώσουμε την εξαγωγή των ευρώ που πηγαίνουν στην Αμερική. Αυτό είναι μια παράμετρος. Η ουσιαστική παράμετρος είναι, η παρέμβασή σου η πολιτιστική και ταυτόχρονα, αν θέλεις, η παρέμβασή σου πέραν από τον ανταγωνισμό της οικονομίας. Η πολιτιστική παρέμβαση της διαμόρφωσης αυτή τη στιγμή του πολιτισμού στην Ευρώπη ποια είναι; Είναι αυτή που μέσα από την εικόνα παίρνουμε εμείς. Από την άλλη πλευρά εμείς εξάγουμε το δικό μας πολιτισμό; Δεν τον εξάγουμε. Άρα πρέπει να τον εξάγουμε. Άρα επηρεάζουμε πολιτικά τον κόσμο και δεν αναφέρομαι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αναφέρομαι στη Λατινική Αμερική, στην Ασία, στην Αφρική. Σήμερα λοιπόν στην αιχμή του δόρατος του πολιτισμού, που είναι η παραγωγή η κινηματογραφική και η τηλεοπτική, η Ευρώπη βρίσκεται σε πάρα πολύ κακό σημείο. Τώρα, για να μην πιάσουμε αυτό το κομμάτι της συζήτησης που είναι πάρα πολύ μεγάλο, ίσως θα χρειαστεί να κάνουμε μια ειδική ημερίδα και να φέρουμε και ανθρώπους οι οποίοι ασχολούνται, από την Ευρώπη κυρίως, με αυτό το στοίχημα το μεγάλο, που αν δεν το κερδίσουμε μεταξύ 2007 – 2013 όπως σας είπα πριν, τότε το πρόβλημα θα είναι πάρα πολύ μεγάλο και θα είναι πρόβλημα στο βάθος-βάθος πολιτικό. Θα διαμορφώσουμε δηλαδή τις κοινωνίες της Ελλάδας και των άλλων ευρωπαϊκών κρατών με πρότυπα τα οποία είναι ξένα γι? αυτούς. Εμείς παραδείγματος χάρη στη δεκαετία του /60 που σας ανέφερα, ο ρεαλισμός, ο ιταλικός ρεαλισμός ήταν κάτι το εκπληκτικό, ο γαλλικός, ακόμα και της Αγγλίας με τον Πήτερ Σέλερς, όλες αυτές οι εκπληκτικές παραγωγές. Σήμερα ο πολίτης της Ευρώπης, άρα και της Ελλάδας, τον έλκει αυτό το προϊόν; Κι αν δεν τον έλκει, πού οφείλεται; Οφείλεται στο ότι ξεκινώντας από την εποχή του γουέστερν, σιγά-σιγά μπήκαμε σ? αυτήν την επικοινωνιακή λογική να μας αρέσει αυτή η έκπληξη που σου προσφέρουν, το ενδιαφέρον, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με τη δικιά μας ιστορία οι αμερικανικές ιστορίες, το story το αμερικανικό των διαφόρων ταινιών. Τι έγιναν τα μεγάλα έργα των μεγάλων συγγραφέων της Ευρώπης που κάποτε ταρακουνούσαν τους κινηματογράφους; Άρα χρειάζεται μια άλλη πολιτική, να ξαναβγάλεις από την επιφάνεια αυτό το εκπληκτικό, ας το πούμε, «προϊόν» που έχεις και άρα να διαφεντεύσεις και οικονομικά ή τουλάχιστον να είσαι σε ίση βάση και οικονομικά και στο βάθος, επαναλαμβάνω, πέρα από τον πολιτισμό και πολιτικά. Τώρα στη χώρα μας στα θέματα ειδικά του πολιτισμού και της διαχείρισής τους, ποια είναι η σχέση κεντρικού κράτους και περιφερειακού κράτους; Εδώ υπάρχει μια αλήθεια. Πράγματι από το 1981 και μετά έγιναν πολλά πράγματα. Εγώ θα σας πω από το 1993 και μετά έγιναν επίσης πάρα πολλά. Ξεκίνησε η επικράτεια του πολιτισμού, όπως τουλάχιστον την είχαμε μελετήσει από πολύ παλιά. Τα δίκτυα του πολιτισμού έφτασαν μέχρι σε ένα ορισμένο σημείο, αλλά δεν προχώρησαν. Και η ουσία και η βάση τους ποια ήταν; Η κάθε μια από τις περιφέρειες της Ελλάδας έχει ένα σημείο αναφοράς. Έχει κάτι που τη διακρίνει και την ξεχωρίζει. Να έχει ένα χώρο πολυπροσφοράς, πολυπολιτισμού. Έτσι το 1994 στο Υπουργείο Πολιτισμού ξεκινήσαμε, δώσαμε προτεραιότητα στη δημιουργία των πολυμουσείων. Ξέρετε, το ελληνικό κράτος από συστάσεώς του, απ? όταν δημιουργήθηκε για πρώτη φορά η Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1854 περίπου, μέχρι και το 1980 μπορούμε να πούμε, το 95% των πιστώσεων πήγαιναν στον πολιτισμό τον κλασικό, στις κλασικές αρχαιότητες, προϊστορικές και κλασικές. Όλος ο άλλος πολιτισμός, ο βυζαντινός, ο νεώτερος δεν υπήρχε. Δεν θα αναφέρω βεβαίως για τις εκδοχές της τέχνης, τις εικαστικές και ούτω καθεξής. Το Υπουργείο Πολιτισμού μέχρι και το 1975 – 1977 το 95% - 98% των Μουσείων ήταν προϊστορικής και κλασικής αρχαιότητας. Δεν υπήρχε ο βυζαντινός πολιτισμός, δεν υπήρχε ο μεσαιωνικός πολιτισμός, δεν υπήρχε ο ενετικός πολιτισμός. Βεβαίως δεν υπήρχε ο νεώτερος πολιτισμός. Αυτό ήταν ως αποτέλεσμα, να η πολιτική τι κάνει. Εμείς ισοπεδώσαμε όλο μας τον πολιτισμό και βεβαίως όχι μόνο αυτόν, αλλά ταυτόχρονα και το πιο ωραίο που ήταν η δημιουργία των πόλεων του περασμένου αιώνα, κυρίως όπως αυτές διαμορφώθηκαν τον 19ο αιώνα. Η Ελλάδα, παραδείγματος χάρη, μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του /50, αμέσως και λίγο μετά τον πόλεμο, δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από την ομορφιά των πόλεων. Παράδειγμα, η Χαλκίδα ήταν μια από τις πιο ωραίες νεοκλασικές πόλεις που υπήρχαν. Δεν θα μιλήσω για την Αθήνα που το 1911 ήρθε ο «Μπουζιέ» και το /33 στο Συνέδριο και στη Χάρτα της Αθήνας είχε πει ότι δεν είχε δει ωραιότερη πόλη από την Αθήνα, που οι δρόμοι της Αθήνας ήταν χωμάτινοι. Δεν υπήρχε άσφαλτος και όποιοι είχαν τσιμέντο, το έριχναν εκείνη την εποχή ή όποιοι ήταν λιθόστρωτοι ήταν ελάχιστοι. Πώς συνέβη αυτό; Είναι πολιτική η ευθύνη αυτού που συνέβη, η καταστροφή η σαρωτική και βεβαίως σήμερα την ανακαλύπτουμε σιγά-σιγά. Αλλά τι μπορούμε να κάνουμε; Ακόμα μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Η Τοπική λοιπόν Αυτοδιοίκηση σήμερα έχει εξουσία να παρέμβει πολιτιστικά. Φοβούμαι όμως και φοβούμαστε όλοι ότι κάπου υπάρχει ένα μπλέξιμο. Ποιο είναι το μπλέξιμο; Παραδείγματος χάρη, η άποψή μου ποια είναι; Σε ένα Δήμο, όσο μικρός κι αν είναι, θα πρέπει να δει ποιο είναι το γνώρισμά του το χαρακτηριστικό. Στο χώρο της τέχνης, παραδείγματος χάρη. Έχουν τα διάφορα γνωρίσματα. Όταν κάποιος πάει στη Σάμο, που ξέρετε ότι η Σάμος έχει ένα προϊόν. Το βασικό προϊόν είναι το κρασί. Δεν υπάρχει ας πούμε ένα Μουσείο του κρασιού. Όταν πας στη Χίο, το γνώρισμα της Χίου ήταν τα βυρσοδεψεία, «ταμπακαριά». Δεν υπάρχει ένα Μουσείο «ταμπακαριών». Ήταν δύσκολο να γίνει. Πάρα πολύ εύκολο θα ήταν. Δεν υπήρχαν οι πιστώσεις; Υπήρχαν οι πιστώσεις. Το κράτος λοιπόν κεντρικά τι έκανε; Σχεδιάζει κεντρικά την πολιτική του, αλλά από την άλλη την πλευρά δεν μπορεί βεβαίως να σχεδιάσει και την περιφερειακή πολιτική και ταυτόχρονα αυτή να τη δώσει ως «ευαγγέλιο» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει σήμερα μια ευθύνη, να εισηγείται και στην κεντρική Διοίκηση, στην κεντρική Κυβέρνηση, αν θέλει να κηρύξει παραδείγματος χάρη ένα σπίτι ή αν θέλει να κηρύξει μια ολόκληρη περιοχή. Να κάνει οργανωμένη δόμηση, να δημιουργήσει χώρους πρασίνου. Εξαιρώ τις περιπτώσεις τις δύσκολες που αφορούν τις απαλλοτριώσεις. Δεν το κάνει. Υπάρχει μια αδυναμία πλέον στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτό που λέγαμε παλαιότερα «πολιτικό κόστος στην κεντρική διοίκηση» που ήταν η κεντρική πολιτική, σήμερα σιγά-σιγά μεταφέρεται προς τα κάτω. Αυτό δεν είναι καλό. Αυτό είναι πάρα πολύ κακό. Και εσείς που είσαστε νομίζω άνθρωποι της Αυτοδιοίκησης το αντιλαμβάνεστε και το καταλαβαίνετε. Σήμερα λοιπόν ο πολιτισμός είναι ένα ακριβό προϊόν, που συμβαίνουν δυο πράγματα. Από τη μια πρέπει να το προστατεύσετε ως κόρη οφθαλμού είτε αυτό είναι η πρώτη των τεχνών που είναι η Αρχιτεκτονική είτε είναι όλες οι άλλες μορφές και από την άλλη αυτό να το προσφέρεις ως marketing. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μας επέβαλε στο Β? Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης να μην υπάρχουν δυο ξεχωριστά προγράμματα πολιτισμού για το Β? Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και τουρισμού. Μας είπε να τα κάνετε μαζί και τα κάναμε μαζί και είναι μια ωραία προσπάθεια. Να σας φέρω ένα φαεινό παράδειγμα. Το ελληνικό κράτος στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού έχει δώσει δισεκατομμύρια και συνεχίζει να τα δίνει, για τη στερέωση, για την αναστήλωση, για τη συνέχιση των ανασκαφών. Όποιοι από σας έχετε πάει στην Κνωσό, όταν πάτε και βλέπετε την πλατεία αυτή μπροστά, το χάσμα που υπάρχει μεταξύ του εσωτερικού χώρου και του περιβάλλοντος χώρου είναι τραγικό και συμβαίνει στην πλειοψηφία των αρχαιολογικών χώρων. Αυτό δεν είναι ευθύνη ποτέ της κεντρικής κυβέρνησης. Αυτό πάντοτε ευθύνη των περιφερειακών κυβερνήσεων, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, Δημοτικής Αυτοδιοίκησης και ούτω καθεξής. Ο κάθε Δήμαρχος κι αυτό θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι είναι και μια εμπειρία του δική μου, όταν αναλαμβάνει, πρέπει να ασχολείται με ένα θέμα του πολιτισμού, να εστιάσει τι χρειάζεται στον τόπο, ένα πολύκεντρο πολιτισμού. Να πει: αυτό θα κάνω μόνο για τον πολιτισμό, γιατί ο κάθε Δήμαρχος κάνει χιλιάδες πράγματα για την οδοποιία, για όλες τις άλλες δράσεις, για τη συγκοινωνία, για τη γεωργία και ούτω καθεξής. Να πει: θα κάνω μόνο ένα, θα δημιουργήσω μια υποδομή. Αυτό το κάναμε αρκετοί όταν είχαμε κάποια ευθύνη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Από την άλλη πλευρά πρέπει να ξέρουμε ότι θα συγκρουστούμε. Ας συγκρουστούμε. Στην τετραετία 2000 – 2004 κάναμε 35 Διατάγματα, όπου βάλαμε όρους σκληρούς στα νησιά οικιστικούς. Διατάγματα, περιορισμούς, όρων δόμησης και ούτω καθεξής. Υπήρξαν αντιδράσεις. Δεν μπορείς να μην κάνεις έτσι. Δεν γίνεται να μη συγκρουστείς, διότι διαφορετικά είναι βέβαιον ότι η επαρχία της Ελλάδας θα έχει το κατάντημα της Αθήνας και όλων των μεγάλων αστικών κέντρων, όταν από το 1974 μέχρι το 2000 το αρμόδιο Υπουργείο που είχε την ευθύνη είχε μόνο ένα Διάταγμα. Και ποιο ήταν αυτό το Διάταγμα, το ένα και μοναδικό; Ήταν για ένα νησί όπως είναι η Αντίπαρος που υπήρξαν κάποιοι οι οποίοι ήταν ευαισθητοποιημένοι και ένα άλλο που είχε κάνει ο Στράτος για το Καστελόριζο και για τη Σύμη και που είναι τα δυο νησιά που διατηρήθηκαν ανέπαφα. Δείτε όμως ποιο είναι το τουριστικό ρεύμα σ? αυτά τα νησιά. Συμβαίνει σ? αυτά τα νησιά ό,τι συμβαίνει με μας όταν πηγαίνουμε στο εξωτερικό. Μας αρέσει να πηγαίνουμε στην Ιταλία γιατί δεν υπάρχει χωριό που να μην έχει κρατήσει την ιστορία του. Όχι την υποδομή του γενικά του πολιτισμού, αλλά την ιστορία του. Ιστορία δεν είναι να κρατήσω ένα αρχαιολογικό χώρο και από κει και πέρα να μην έχω κανένα σημείο αναφοράς. Τα θεματικά Μουσεία τα ξεκίνησε το Υπουργείο Πολιτισμού το 1994. Το πρώτο Μουσείο που κάναμε και που εγκαινιάστηκε νομίζω ήταν της Λάρισας. Κι αυτό γιατί; Γιατί βάλαμε στην ίδια μοίρα τις κλασικές αρχαιότητες, προϊστορικές και κλασικές, τις βυζαντινές και τις νεώτερες. Αυτό σήμερα ίσως φαίνεται ότι είναι όχι και τόσο αναγκαίο. Είναι όμως. Από τα 55 Μουσεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων έχουμε 8 Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και κανένα του Νεώτερου Πολιτισμού. Δεν χρειάζεται όμως αυτά να τα κάνει το κέντρο, το Υπουργείο Πολιτισμού. Μπορούμε να τα κάνουμε εμείς, να τα κάνουν οι Δημοτικοί Άρχοντες. Ένας μικρός Δήμος έχει μέσον όρο ένα δισεκατομμύριο προϋπολογισμό. Το λέω σε δραχμές. Λέω: μέσο όρο. Το να φτιάξεις ένα πολυμουσείο δεν θες πάνω από 100 εκατομμύρια. Τα 100 εκατομμύρια είναι το 10% και δεν θα το φτιάξεις σε ένα χρόνο. Άρα θα βάζεις 2,5% κάθε χρόνο και σε μια τετραετία το έχεις ολοκληρώσει και κάνεις ένα σημείο αναφοράς εκεί που δεν έχεις. Αυτό τι είναι; καταρχήν διανθίζεις το τουριστικό προϊόν που προσφέρεις. Η ελληνική οικονομία, όπως ξέρετε, βασικός της πλέον παράγοντας είναι αυτός. Έχει όμως ένα μειονέκτημα, ότι δεν μπορούμε να διανθίσουμε το τουριστικό προϊόν, εμείς που έχουμε έναν πολιτισμό και μια ιστορία που αν θέλετε γέννησε, ήταν η γενεσιουργός αιτία να γίνουμε τουριστικός προορισμός. Πώς το επιτυγχάνουμε αυτό ή πώς μπορούμε να το πετύχουμε από δω και πέρα; Με πάρα πολύ απλά πράγματα. Αλλά ταυτόχρονα αυτό το μεμονωμένο γεγονός, που μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα σε μια τετραετία, δεν μπορούμε να το ξεχωρίσουμε από τον περιβάλλοντα χώρο. Είπα πριν ότι ο πολιτισμός πρέπει να πάψουμε σιγά-σιγά να τον ταυτίζουμε με τη διασκέδαση. Η διασκέδαση ή τα διάφορα φεστιβάλ που κάνουν οι Δήμοι είναι σημαντικά. Πρέπει να γίνονται, αλλά δεν μπορεί να είναι το παν. Δεν μπορεί να είναι το παν για ένα Δήμο να κάνει ένα ωραία φεστιβάλ το καλοκαίρι. Αυτό έρχεται και παρέρχεται. Είναι αναγκαίο, επαναλαμβάνω. Είναι προτιμότερο να το κάνει κάθε χρόνο και να κάνει διήμερα ή τριήμερα, αλλά εκείνο που πρέπει στην επόμενη διακυβέρνηση, στην οποία θα είμαστε εμείς, να σχεδιάσει. Η κάθε περιφέρεια, από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδος να καθίσει κάτω με την ΤΕΔΚ, να σηματοδοτήσει ποιες μορφές υποδομής θα δημιουργήσει, δύο σε κάθε περιφέρεια, δεν χρειάζονται παραπάνω. Πού έχουμε τις ελλείψεις, ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Και από κει και πέρα να έρθει η Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων κάθε περιοχής και να χωροθετήσει. Δείτε τι έχει γίνει στην Ελλάδα και είμαι βέβαιος ότι το ξέρετε οι περισσότεροι. Σε ένα Νομό που έχει ας πούμε 10 Δήμους, μπορεί να τύχει να πάμε και να έχει ο κάθε Δήμος ένα δικό του Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο τις περισσότερες φορές γίνεται με την πρωτοβουλία κάποιων ευαίσθητων πολιτών. Τα Λαογραφικά Μουσεία δεν χωρίζονται σε Αγροτικό Μουσείο, σε Μουσείο που να έχει μια επιμέρους ενότητα, παραδείγματος χάρη τα υλικά του τσαγκάρη, τα υλικά του πεταλωτή, λέω παραδείγματα. Είναι όλα μέσα τοποθετημένα όσο μπορούν καλύτερα. Αυτό όμως δεν προσφέρει κάτι. Εγώ το έχω ζήσει στους περισσότερους Νομούς που έχω πάει ή που έχει τύχει να πάω και επειδή ενδιαφέρομαι, συμβαίνει αυτό το γεγονός. Όχι, γι? αυτό ανέφερα πριν. Στη Σπάρτη παραδείγματος χάρη έγινε του Μουσείο της Ελιάς. Είναι ένα εκπληκτικό Μουσείο. Εκπληκτικό Μουσείο. Στη Δημητσάνα έγινε το Μουσείου του Νερόμυλο. Εκπληκτικό Μουσείο και ο περιβάλλων χώρος. Είναι ένα χαρακτηριστικό όμως αυτής της περιοχής. Κι αν θα δείτε τα στατιστικά στοιχεία, ας πούμε στο Μουσείο του Απολιθωμένου Δάσους στη Λέσβο, απέχει 93 χιλιόμετρα από την πόλη. Θες τρεις ώρες να πας. Έκοψε το 2004 65.000 εισιτήρια. 65.000 εισιτήρια δεν κόβει ένα Μουσείο στο κέντρο της Αθήνας, ας πούμε του Γουλανδρή – Χορν. Είναι ιδιωτικού δικαίου, το κάναμε ιδιωτικού δικαίου και αυτοσυντηρείται και λειτουργεί με τα έσοδα που έχει. Δεν έχει ανάγκη το κεντρικό κράτος αν και ανήκει και είναι κάτω από την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Το ίδιο μπορούμε να πούμε για το Μουσείο του Μεταξοσκώληκα, του Μεταξιού στο Σουφλί. Φέρνω τέτοιου είδους παραδείγματα. Αυτό το Μουσείο που έχει ένα σημείο αναφοράς, έχει μια θεματική ενότητα, έχει όμως και επιμέρους άλλους χώρους με τις διάφορες άλλες μορφές του τοπικού πολιτισμού, που είναι ο αγροτικός πολιτισμός, που είναι ο κτηνοτροφικός πολιτισμός, αλλά δεν είναι η κυρίαρχη ενότητα, δεν είναι όλα μαζί, τα πάντα μαζί. Βεβαίως θα μπορούσαμε να πούμε και για πάρα πολλά άλλα πράγματα. Ήδη μιλάω 25 λεπτά. Νομίζω ότι έχω φάει πολύ από το χρόνο. Το κείμενο το γενικό το έχω δώσει Δημήτρη, το οποίο περίπου αναφέρεται και σ? αυτά που είπα. Είναι ενός διαφορετικού περιεχομένου. Πιστεύω όμως και επαναλαμβάνω ότι θα πρέπει αυτή τη συζήτηση να την κάνουμε, να την εξειδικεύσουμε για να είναι και πιο έτσι ουσιαστική και να έχουμε και παραδείγματα σημαντικά. Ευχαριστώ πάρα πολύ. | |
|
|
 |
 |
|
|
|
