ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Υπό την προεδρία του κ. Μπαρόζο, Πρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,  πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 27 Μαρτίου σύσκεψη στις Βρυξέλλες με θέμα την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΙΤ). Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι κύριοι συντελεστές που εμπλέκονται στην υλοποίηση του ΕΙΤ, μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας κ. Νίκος Σηφουνάκης και η Πρόεδρος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας κ. Νίμπλερ, επικεφαλής των δύο επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχουν την ευθύνη για την εξέταση της σχετικής πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη σύσκεψη συμμετείχε επίσης ο Επίτροπος Πολιτισμού και Παιδείας κ. Φίγκελ, ο οποίος συντονίζει από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής τις σχετικές εργασίες.  

Η ιδέα για την ίδρυση ενός Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (EIT), παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον κ. Μπαρόζο τον Φεβρουάριο του 2005 στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης της στρατηγικής της Λισαβόνας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την ολοκληρωμένη πρότασή της προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον περασμένο Οκτώβριο. Κύριος στόχος του ΕΙΤ είναι να συμβάλει στη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ ενισχύοντας τις ικανότητες καινοτομίας των κρατών μελών. Το ΕΙΤ θα έχει την ευθύνη της ένταξης της καινοτομίας, της έρευνας και της εκπαίδευσης σε ένα ενιαίο πλαίσιο.

Το ΕΙΤ θα πραγματοποιεί τις δραστηριότητές του μέσω των «Κοινοτήτων Γνώσης και Καινοτομίας» (ΚΓΚ) οι οποίες αποτελούν μια εταιρική σύμπραξη ή κοινή επιχείρηση μεταξύ του ιδιωτικού τομέα, των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και ερευνητικών κέντρων που έχουν επιλεγεί και ορισθεί από το ΕΙΤ για να διεξάγουν στο υψηλότερο επίπεδο ολοκληρωμένες δραστηριότητες καινοτομίας, έρευνας και εκπαίδευσης σε έναν συγκεκριμένο τομέα. Το ΕΙΤ θα επιλέγει συμπράξεις ΚΓΚ με μια ανταγωνιστική, ανοικτή και διαφανή διαδικασία, βάσει της ικανότητάς τους για καινοτόμο έρευνα καθώς και βάσει των χρηματοδοτικών συνεισφορών που μπορούν να συμβάλουν στη σύμπραξη.

Στην τοποθέτησή του κατά τη διάρκεια της σύσκεψης ο Νίκος Σηφουνάκης τόνισε μεταξύ άλλων ότι:

 «Ο συγκερασμός των τριών πτυχών του τριγώνου της γνώσης - εκπαίδευση, έρευνα και καινοτομία - αποτελεί την κύρια προστιθέμενη αξία του ΕΙΤ. Η Ευρώπη δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να ενισχύσει με αποτελεσματικό τρόπο την επιστημονική και τεχνολογική βάση της βιομηχανίας της και να κινητοποιήσει το καινοτομικό της δυναμικό. Η ενίσχυση της διασύνδεσης μεταξύ έρευνας και καινοτομίας θα πρέπει να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη ανταπόκριση των νέων τεχνολογικών προϊόντων προς τις ανάγκες της αγοράς. Στόχος του ΕΙΤ είναι να αποβεί κέντρο αριστείας. Με την παροχή των καλύτερων δυνατών συνθηκών στους ευρωπαίους ερευνητές μπορεί να αποβεί μια αποτελεσματική λύση για την καταπολέμηση της «διαρροής εγκεφάλων» εκτός της Ευρώπης.

Το EIT, εφόσον λειτουργήσει σωστά, θα μπορέσει να οικοδομήσει μια παγκόσμια φήμη και να δημιουργήσει ένα ελκυστικό περιβάλλον για τα καλύτερα ταλέντα σε παγκόσμιο επίπεδο προσελκύοντας και διατηρώντας επενδύσεις στην καινοτομία, στην εκπαίδευση και στην έρευνα  καθώς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, υποψήφιους διδάκτορες και ερευνητές σε οποιοδήποτε στάδιο της καριέρας τους και προερχόμενους τόσο από την επιστημονική κοινότητα όσο και από τον επιχειρηματικό κόσμο.

Η εκπαίδευση θα πρέπει να αποτελέσει βασική συνισταμένη του ΕΙΤ. Στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας και ανοιχτής οικονομίας της γνώσης, το ΕΙΤ πρέπει να προωθήσει την ανάπτυξη κύκλων μαθημάτων και διδακτορικών προγραμμάτων τα οποία θα περιλαμβάνουν το επιχειρηματικό στοιχείο. Η Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα συμβάλλει ούτως ώστε να το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους του προς αυτή την κατεύθυνση».  

Σημειώνεται ότι οι επιμέρους διατάξεις σχετικά με τους στόχους, την οργάνωση, τη λειτουργία, και τη χρηματοδότηση του ΕΙΤ θα αποφασιστούν από κοινού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης. Οι διαδικασίες προβλέπεται να ολοκληρωθούν στα τέλη του 2007 ή στις αρχές του 2008 ούτως ώστε το ΕΙΤ να λειτουργήσει στο 2008, με τη δημιουργία των δύο πρώτων κοινοτήτων γνώσης και καινοτομίας το 2010-2011.

Επισημαίνεται τέλος ότι το EIT θα καλύψει τις ανάγκες τους: α) από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, β) από εισφορές των κρατών μελών γ) από εισφορές επιχειρήσεων ή ιδιωτικών οργανισμών, δ) από κληροδοτήματα, δωρεές και εισφορές ιδιωτών, θεσμικών οργάνων, ιδρυμάτων ή άλλων εθνικών φορέων, ε) από έσοδα που προερχόμενα από δικές του δραστηριότητες και στ) από εισφορές τρίτων χωρών και διεθνών φορέων ή οργανισμών.