Σε εκδήλωση των τομέων Εθελοντισμού/Αλληλεγγύης και Περιβάλλοντος/Χωροταξίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ, με θέμα ΠΟΛΙΤΕΣ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ – Η προσωπική συνεισφορά των πολιτών στο Περιβάλλον και στη βελτίωση της Ποιότητας Ζωής στις πόλεις, απεύθυνε χαιρετισμό ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Νίκος Σηφουνάκης.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Αναπληρωτή Υπουργού ΠΕΚΑ.
«Φίλες και φίλοι,
Θα ήθελα να συγχαρώ τους Τομείς Εθελοντισμού & Αλληλεγγύης και Περιβάλλοντος & Χωροταξίας του Κινήματός μας που οργάνωσαν τη σημερινή συνάντηση για να προσφέρουν ένα επιστημονικό πλαίσιο και παραδείγματα καλών πρακτικών για το πώς ο κάθε πολίτης μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στο Περιβάλλον και στη βελτίωση της Ποιότητας Ζωής στις πόλεις. Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή χαιρετίζω την εκδήλωσή σας.
Χαίρομαι, επίσης, ιδιαίτερα για το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ενσωματώσει την προβληματική του παγκόσμιου οικολογικού κινήματος στο λόγο του και στις πολιτικές του. Όταν ο Γ. Παπανδρέου διατύπωσε για πρώτη φορά, στη χώρα, τον όρο Πράσινη Ανάπτυξη πολλοί ήταν αυτοί που χλεύασαν. Σήμερα, αναγνωρίζεται από όλους ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση που διανύουμε είναι αδελφή της παγκόσμιας περιβαλλοντικής κρίσης. Το μοντέλο του άκρατου φιλελευθερισμού που κυριάρχησε στον πλανήτη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 και έπειτα δεν οδήγησε μόνο σε οικονομική χρεοκοπία, αλλά και σε περιβαλλοντική. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο το γεγονός ότι κάθε σύγχρονο και προοδευτικό ρεύμα σκέψης για την οργάνωση της ανθρώπινης κοινωνίας θεωρεί την προστασία και την ορθή διαχείριση του φυσικού πλούτου προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Η προστασία του περιβάλλοντος και η βελτίωση της ποιότητας της ζωής στις πόλεις προϋποθέτει μια νέα μορφή διακυβέρνησης που βασίζεται στη συνέργια τριών πόλων: της Πολιτείας, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, δηλαδή των επιχειρήσεων και των παραγόντων της αγοράς, και των ίδιων των πολιτών. Ο ρόλος της Πολιτείας είναι να θέσει και να διασφαλίσει τους κανόνες που θα ενισχύσουν τη βιωσιμότητα στις πόλεις. Για παράδειγμα, όσον αφορά στην εξοικονόμηση ενέργειας – ένα ζήτημα στο οποίο επικεντρώνει και το πολύ χρηστικό έντυπο του Τομέα Περιβάλλοντος & Χωροταξίας – σχετικά πρόσφατα το ΥΠΕΚΑ θέσπισε τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) θέτοντας προδιαγραφές και μεθόδους για τη μείωση της συμβατικής κατανάλωσης ενέργειας που, στην υπόλοιπη Ευρώπη, ισχύουν εδώ και δεκαετίες. Για τη χώρα μας, ο ΚΕΝΑΚ είναι ένα εργαλείο για να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο των «άρρωστων» κτιρίων και πόλεων που προκλήθηκε μεταπολεμικά από το άναρχο και αυθαίρετο μοντέλο δόμησης της Αθήνας. Η εφαρμογή του ΚΕΝΑΚ, ωστόσο, είναι και ένα μέσο για να αντιμετωπίσουμε την ενεργειακή και κοινωνική ανισότητα που πλήττει τα φτωχά νοικοκυριά. Για να δώσω ένα παράδειγμα, ένα νοικοκυριό με υψηλά εισοδήματα έχει τη δυνατότητα να χτίσει ένα σπίτι με σύγχρονα δομικά υλικά και νέες τεχνολογικές μεθόδους που θα του εξασφαλίζει έως και 130% λιγότερη κατανάλωση σε θέρμανση, ψύξη, φωτισμό κ.λ.π. Τα φτωχά νοικοκυριά δεν έχουν αυτήν τη δυνατότητα, δηλαδή πληρώνουν έως και 130% περισσότερο σε ενεργειακή κατανάλωση σε σχέση με το πλούσιο νοικοκυριό. Γι' αυτό, άλλωστε, εφαρμόζουμε το πρόγραμμα Εξοικονόμηση κατ' οίκον που επιδοτεί όσους έχουν χαμηλό εισόδημα για να αντισταθμίσουν την «ενεργειακή ένδεια».
Αποτελεί κοινό τόπο πλέον ότι σε εποχές κρίσεων γεννιούνται νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη. Και είναι πολύ ελπιδοφόρο το γεγονός ότι στη χώρα μας, στον τομέα των επιχειρήσεων, κερδίζει συνεχώς έδαφος μια νέα κουλτούρα, η λεγόμενη εταιρική κοινωνική ευθύνη, που συνδέει ευθέως το επιχειρηματικό κεφάλαιο όχι μόνο με το κέρδος, αλλά και με τις δράσεις για το περιβάλλον και την κοινωνία. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία ερευνών, σήμερα, με αυτήν την οικονομική δυσκολία, είναι πιο πιθανό ο καταναλωτής να προτιμήσει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης που υιοθετεί πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον ακόμη κι αν κοστίζουν περισσότερο.
Το μεγάλο στοίχημα, ωστόσο, που πρέπει να κερδίσουμε είναι η αλλαγή των καταναλωτικών μας συνηθειών και, εδώ, εμπλέκονται άμεσα όλοι οι πολίτες. Η μείωση του όγκου των σκουπιδιών που παράγουμε, η ανακύκλωση, η εξοικονόμηση του νερού που καταναλώνουμε, η σωστή χρήση των οικιακών συσκευών, η υιοθέτηση της βιώσιμης κινητικότητας, δηλαδή η μετακίνηση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, με τα ποδήλατα και πεζή, είναι πρακτικές μια νέας συμπεριφοράς κατανάλωσης με όρους οικονομικούς όσο και περιβαλλοντικούς.
Εντούτοις, ειδικά στην Ελλάδα, όπου κυριάρχησε - και κυριαρχεί ακόμη δυστυχώς - μια κακώς νοούμενη ιδιωτικοποίηση του δημοσίου χώρου, όπου ο καθένας νομιμοποιείται να προτάσσει το ατομικό του συμφέρον εις βάρος του συλλογικού, είναι επιτακτική ανάγκη να επαν-εφεύρουμε ένα νέο «ηθικό κώδικα» όπου οι κανόνες θα τηρούνται από όλους. Αναφέρομαι στην έννοια της κοινωνικής ευθύνης που έχει ως θεμέλιο λίθο της την ατομική ευθύνη. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα απουσίας κάθε ευθύνης, κοινωνικής και ατομικής ; Η άναρχη υπερ-δόμηση. Η δόμηση χωρίς κανόνες, χωρίς σχέδιο είναι ίσως το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα στη χώρα μας και το πιο απτό παράδειγμα συνενοχής μεταξύ Πολιτείας, ιδιωτικού τομέα και πολιτών με δραματικές επιπτώσεις στο ίδιο το ελληνικό τοπίο. Όσο κι αν προσπαθούμε να αλλάξουμε τις καταναλωτικές μας συνήθειες, εάν δεν αναλάβουμε ο καθένας την ευθύνη που του αναλογεί απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και στο περιβάλλον, η βελτίωση της ποιότητας ζωής στα αστικά μας κέντρα θα παραμένει ευχολόγιο.
«Σκέψου συλλογικά και δράσε τοπικά» είναι το κάλεσμα της αειφορίας που διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1992 στο Ρίο, στην Παγκόσμια Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το Περιβάλλον, και παραμένει ακόμη επίκαιρο.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και εύχομαι καλή συνέχεια». |
