Στην κατάργηση του «σταυρού» που σχηματίζουν οι ενδιάμεσοι δρόμοι και την ανάδειξη ενός μεγαλύτερου Οικοδομικού Τετραγώνου ως βασικού κυττάρου της πόλης, με την παράλληλη απομάκρυνση του αυτοκινήτου και την αύξηση του πράσινου, στοχεύει ο διαγωνισμός «ΑθήναΧ4» που διοργανώνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, δια της εταιρείας Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων και Αναπλάσεις (ΕΑΧΑ), με τη χορηγία της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος.
Ο διαγωνισμός ιδεών, που παρουσιάστηκε σήμερα, προκηρύσσεται με στόχο τη σύνδεση της αρχιτεκτονικής με την αστική καθημερινότητα, διερευνώντας απαντήσεις για το πώς μπορούν να βελτιωθούν και αναδειχθούν υποβαθμισμένες περιοχές στις πόλεις μέσα από οράματα με μικρές και μεγάλες αρχιτεκτονικές προτάσεις που θα αναβαθμίζουν τη ζωή σε αυτές.
«Οι μεγαλουπόλεις αποτελούν σήμερα ρυθμιστή της ποιότητας της ζωής μας και της κλιματικής αλλαγής. Σε αυτές επικεντρώνεται πλέον η προσοχή όλων. Ο τρόπος χρήσης των ενδιάμεσων δρόμων, των τετραγώνων στις πυκνοδομημένες και υποβαθμισμένες περιοχές της πόλης καθορίζει την ποιότητα της ζωής και μπορεί να υπηρετήσει το δικαίωμα των κατοίκων για μια “πόλη των πολιτών’’ σε αντιδιαστολή με την “πόλη των αμυντικών ιδιωτικών χώρων’’ υπογράμμισε η Υπουργός ΠΕΚΑ, Τίνα Μπιρμπίλη εκφράζοντας την πίστη ότι η Αθήνα και άλλες ελληνικές πόλεις μπορούν με μικρές, τολμηρές αποφάσεις να αναβαθμιστούν για να υπηρετήσουν τις αστικές ανάγκες των κατοίκων και επισκεπτών τους.
«Οι όποιες παρεμβάσεις μας πρέπει να ξεκινήσουν από την ίδια τη δομή της πόλης και αυτό επιχειρούμε να κάνουμε με τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς ΑΘΗΝΑ Χ 4 : η κατάργηση του «σταυρού» που σχηματίζουν οι ενδιάμεσοι δρόμοι 4 οικοδομικών τετραγώνων και η μετατροπή τους σε χώρους πρασίνου και αναψυχής είναι μια πράξη ανασυγκρότησης του δημοσίου χώρου και μια προσπάθεια ενσωμάτωσης της πολυπολιτισμικής ταυτότητας της Αθήνας σε αυτόν. Για τις δύσκολες περιοχές της Αθήνας, οι διαγωνισμοί αυτοί είναι κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς η ανασύσταση του δημοσίου χώρου και η χρήση του από τους πολίτες είναι πλέον ζήτημα ισοπολιτείας» τόνισε ο Αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ, Νίκος Σηφουνάκης.
Τόνισε ακόμα πως στη μετά-ολυμπιακή εποχή δεν υπάρχει συνέχεια στο όραμα που δημιουργήθηκε για την Αθήνα 2004. «Αποδείξαμε ότι εκείνο το εγχείρημα δεν ήμασταν ικανοί να το συνεχίσουμε και να ολοκληρώσουμε την πολυπόθητη ανάπλαση της πόλης που κακοποιήθηκε κατά τις δεκαετίες του ’50-’60. Όλοι μας, μετά το Σεπτέμβριο του 2004, επανήλθαμε στην προχειρότητα και στην εξυπηρέτηση του εφήμερου. Είμαστε συνυπεύθυνοι για την ποιότητα ζωής στην πόλη και εξαντλούμαστε στη διαχείριση της καθημερινότητας. Η Αθήνα και οι πόλεις μας που δομήθηκαν καθ’ ομοίωση της πρωτεύουσας, χρήζουν ριζικών πολιτικών», επεσήμανε ο κ. Σηφουνάκης.
Πρόσθεσε ότι «οι πόλεις αφηγούνται και αντανακλούν τις ανθρώπινες σχέσεις και δεν πρέπει να τις προσλαμβάνουμε ως γεωγραφικές ενότητες. Όσο γίνεται να επανέλθουμε στην ελληνική ιστορική πραγματικότητα όπου το σπίτι είναι ανοιχτό στην πόλη και η πόλη ανοιχτή στο σπίτι. Συνεπώς, η αντίληψή μας για τις πόλεις μπορεί να περιγραφεί ως επέκταση του εαυτού μας. Να παρέμβουμε, να ανατάξουμε, να βελτιώσουμε τη ζωή στις περιοχές με πυκνή δόμηση, με μικρές αλλά και μεγάλες αρχιτεκτονικές και πολεοδομικές προτάσεις.».
Στις διεξόδους που ανοίγει η πρωτοβουλία αυτή για την αστική ανάπλαση της ελληνικής πόλης αναφέρθηκαν και οι υπόλοιποι ομιλητές της παρουσίασης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Απόστολος Ταμβακάκης και η Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΑΧΑ, Ντόρα Γαλάνη. Όπως σημείωσαν οι ομιλητές, η ελληνική πόλη χαρακτηρίζεται από μικρά οικοδομικά τετράγωνα (ίσως τα μικρότερα στην Ευρώπη) με πυκνό δίκτυο από στενούς δρόμους και μικρά πεζοδρόμια. Το λίγο πράσινο που υπάρχει είναι διάσπαρτο, κατακερματισμένο και ασύνδετο με τον ιστό της πόλης. Η ανεξέλεγκτη χρήση του αυτοκινήτου τείνει να καταλάβει ολόκληρο τον δημόσιο χώρο για στάθμευση και κυκλοφορία, ενώ η απλή πεζοδρόμηση συχνά δεν αποτελεί λύση και συνοδεύεται από φαινόμενα υποβάθμισης του δημόσιου χώρου.
Πρόκειται για μια δράση που εντάσσεται στο πλαίσιο του Προγράμματος ΑΘΗΝΑ-ΑΤΤΙΚΗ 2014 και απευθύνεται σε νέους αρχιτέκτονες, έως 40 ετών, οι οποίοι μπορούν να υποβάλλουν τις προτάσεις τους έως τις 22 Δεκεμβρίου 2010. Αντικείμενο του διαγωνισμού αποτελεί η ελεύθερη επιλογή τεσσάρων τυπικών οικοδομικών τετραγώνων, σε γειτονιές του λεκανοπεδίου με υποβαθμισμένο αστικό περιβάλλον (που οφείλεται σε υψηλούς συντελεστές δόμησης, σε υψηλή πυκνότητα, σε έλλειψη χώρων πράσινου, σε παλαιό κτιριακό απόθεμα, κ.λπ.) και η κατάθεση πρότασης για την αξιοποίηση του «σταυρού», των ενδιάμεσων δηλαδή δρόμων, συνδυάζοντάς τους με υφιστάμενα κενά ή ακάλυπτους χώρους.
Για την επιλογή των επάθλων θα συνεκτιμηθούν η πρωτοτυπία της λύσης και ο πιλοτικός της χαρακτήρας, δηλαδή η δυνατότητα χρήσης της ιδέας και σε άλλες περιοχές με υποβαθμισμένο αστικό περιβάλλον, στην Αθήνα και όλη τη χώρα. Ακόμη, θα αξιολογηθεί η βιοκλιματική προσέγγιση, καθώς και η ανατρεπτικότατα που φέρουν στην τυπική οργάνωση του χώρου. Θα δοθούν πέντε ισότιμα έπαθλα, των 8.000 ευρώ το καθένα και έως πέντε έπαινοι (έκαστος 1.000 ευρώ). Η κριτική επιτροπή θα είναι επταμελής, αποτελούμενη από αρχιτέκτονες, αναγνωρισμένους επιστήμονες του κλάδου και θα οριστεί με απόφαση της ΕΑΧΑ, μετά και από γνώμη της χορηγού τράπεζας.
Η προκήρυξη του διαγωνισμού θα βρίσκεται αναρτημένη, στις ιστοσελίδες της ΕΑΧΑ (www.astynet.gr), ΥΠΕΚΑ (www.ypeka.gr) και Εθνικής Τράπεζας (www.nbg.gr) και θα διατίθεται και σε έντυπη μορφή από τον αγωνοθέτη ΕΑΧΑ ΑΕ, Λυκούργου 17, ΤΚ 10552.
Αποτελέσματα διαγωνισμού για τον ανασχεδιασμό της Πλατείας Θεάτρου
Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού για τον ανασχεδιασμό της Πλατείας Θεάτρου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και της εταιρίας Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων και Αναπλάσεις (ΕΑΧΑ), ανακοινώθηκαν στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Όπως τόνισε η πρόεδρος της ΕΑΧΑ, Ντόρα Γαλάνη, η περιοχή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης ζώνης, από τις πιο υποβαθμισμένες και προβληματικές του Ιστορικού Κέντρου των Αθηνών. Παρουσιάζει πολυσύνθετα ζητήματα παραβατικότητας, κοινωνικού αποκλεισμού, συρροής περιθωριακών κοινωνικών στρωμάτων, οικονομικής και πολεοδομικής υποβάθμισης που συντελούν στην αποσάθρωσή της. Με την πρωτοβουλία αυτή επιδιώκεται η αναβάθμιση της αισθητικής και περιβαλλοντικής ποιότητας του χώρου, η ανάδειξη πολιτιστικών στοιχείων του, η προσβασιμότητα και η απόδοσή του στους πεζούς, η επαναφορά της κατοικίας στο κέντρο και η δημιουργία αίσθησης ασφάλειας στην περιοχή.
Αντικείμενο του διαγωνισμού είναι ο ανασχεδιασμός της Πλατείας Θεάτρου, της οδού Θεάτρου, της οδού Διπλάρη, καθώς και δύο κάθετων στην οδό Μενάνδρου οδών, που καταλήγουν στην Πλατεία Θεάτρου. Η βασική πρόταση συνοδεύεται με επιμέρους άλλες για τον άξονα της οδού Μενάνδρου: σύνδεση Πλατεία Θεάτρου και προτεινόμενης νέας Πλατείας του Δήμου Αθηναίων (Μενάνδρου και Ξούθου), στην περιοχή του Εθνικού Θεάτρου, τον άξονα της οδού Θεάτρου και Βαρβάκειου Αγοράς (κάθετος στην οδό Αθηνάς), παρεμβάσεις στις όψεις (οδού Θεάτρου από Σωκράτους μέχρι Μενάνδρου) ως τρίτη διάσταση του δημόσιου χώρου.
Οι νικητές του διαγωνισμού είναι:
1ο βραβείο (12.500 ευρώ), Αρχιτέκτονες: Ματθαίος Παπαβασιλείου, Βαλεντίνα Καρβουντζή. Συνεργάτες Αρχιτέκτονες: Αγγελική Ζιούνα, Νατάσα Χολή.
2ο βραβείο (7.500 ευρώ), Αρχιτέκτονες: Joao Prates Ruivo, Raquel Maria Oliveira
Βασίλης Οικονομόπουλος.
3ο βραβείο (5.000 ευρώ): Διονύσης Ζαχαριάς, Αλεξάνδρα Στράτου, Φίλιππος Φωτιάδης, Θεοδώρα Μουστάκη, Ηλίας Πίτσιος, Μαρίλια Τρωγάδα, Νικόλας Ευθυμιάδης, Σταύρος Βάντερβίλτ, Μέλανι Αλκίδη. |
