ΝΙΚΟΣ ΣΗΦΟΥΝΑΚΗΣ

ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΟΚ

ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

9ο Συντακτικό Συνέδριο ΠΑΣΟΚ,

1-3 Μαρτίου 2013

Έχοντας συμμετάσχει σε όλα τα Συνέδρια του ΠΑΣΟΚ, ετούτο εδώ διεξάγεται κάτω από τις χειρότερες συνθήκες για το ίδιο, τα μέλη και τους φίλους του. Στο κίνημα, όπως άλλωστε και στην κοινωνία – στο λαό κατά πως λέγαμε παλαιότερα – τίποτα δεν είναι όπως το γνωρίζαμε ή καλύτερα τα πάντα είναι αγνώριστα. Αν από το 1989, με τη πτώση του τοίχους του Βερολίνου, κατέρρευσε ως χάρτινος πύργος η κομουνιστική ιδεολογία και αποδυναμώθηκε η Σοβιετική αυτοκρατορία, είκοσι χρόνια μετά (2009) κατέρρευσε στη ψυχή και στη σκέψη των Ελλήνων ο Ευρωπαϊκός παράδεισος, που ταυτίστηκε με την ανεξέλεγκτη ροή χρήματος, και αποσβολώθηκαν οι πολίτες, γιατί η παράταξη που αναγκάστηκε να προσγειώσει στην ωμή πραγματικότητα τη χώρα υπήρξε το ΠΑΣΟΚ.

Η συντριπτική πλειοψηφία – όπως άλλωστε φάνηκε στις τελευταίες εκλογές – μας αποδοκίμασε χωρίς δεύτερη σκέψη και όσοι έθεταν κάποια ερωτηματικά, αυτά αφορούσαν εάν το ΠΑΣΟΚ αντιμετώπισε σωστά, έγκαιρα και δίκαια την οικονομική κρίση. Δυστυχώς, μπορεί να μας αντιμετώπισε με θυμό ο πολίτης, αλλά είναι δική μας ευθύνη αν δεν κατανόησε ή αν μιντιακά κατευθύνθηκε λάθος ή αν η Νέα Δημοκρατία επί δύο χρόνια, 2009-2011, δημαγωγούσε σε βάρος μας. Μπορεί από τον Ιούνιο του 2012 να αποδείχθηκε ότι ούτε ισοδύναμα μέτρα διέθετε η Νέα Δημοκρατία, ούτε μπόρεσε να διαπραγματευθεί καλύτερα με τους δανειστές μας.

Μπορεί, σήμερα, τον Μάρτιο του 2013 η χώρα μας να έχει βελτιώσει την εικόνα της στο εξωτερικό, να μην είμαστε η πρώτη αρνητική είδηση ανά τον κόσμο, όμως ο πολίτης εξακολουθεί να ζητά να μάθει την αλήθεια για το «τις πταιει» και μέχρι πού θα φθάσουν οι θυσίες. Στο θυμό, στην απώλεια της εμπιστοσύνης των πολιτών, δεν αρκεί ν’ απαντάμε ότι «διασώσαμε τη χώρα» όταν δυστυχώς η κρατική ανεπάρκεια οδήγησε μέχρι και σήμερα να ληφθούν πολλές φορές μέτρα άδικα σε βάρος των μόνιμων υποζυγίων, ενώ πάντα υποσχόμαστε ότι «είναι η τελευταία φορά». Το πολιτικό σύστημα και οι παράγοντες που κυβέρνησαν και κυβερνούν, άρα και το ΠΑΣΟΚ, έχουν τη μέγιστη ευθύνη για τη «χρεοκοπία της χώρας». Όμως, στους παράγοντες δεν υπάρχουν «οι καλοί, οι κακοί και οι άσχημοι». Άλλος μικρότερη, άλλος μεγαλύτερη, ουδείς εξαιρείται της ευθύνης.

Οδηγός της όποια πολιτικής μου πορείας υπήρξε πάντοτε η ανάληψη της ευθύνης, όπως την αποδέχεται η κοινή ηθική αλλά βεβαίως και οι συλλογικές αποφάσεις των οργάνων που συμμετείχα, όπως η Κεντρική Επιτροπή παλαιότερα ή αργότερα η Κοινοβουλευτική Ομάδα και το Υπουργικό Συμβούλιο. Εξόρκιζα με αυτές τις αντιλήψεις πάντοτε τον λαϊκισμό – δεξιόστροφο ή αριστερόστροφο. Ιστορικά και οι δύο έβλαψαν εξίσου τη χώρα, κατά που θα ‘λεγε ο ποιητής, αλλά και στην εποχή μας επαναλαμβάνουν οι δύο αυτοί πόλοι τα ίδια λάθη. Στις μέρες μας, οι αριστερόστροφες αντιφάσεις αλλά και η δημαγωγία καλλιεργούν τη σύγχυση και δυστυχώς, ακούσια ή εκούσια, τροφοδοτούν την ακροδεξιά.

Πρέπει λοιπόν να απαντήσουμε, τουλάχιστον σήμερα, με σαφήνεια, συγκεκριμένα:

Ποιο το αύριο της χώρας; Πώς θα πορευθούμε και ποια η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την έξοδο από την κρίση; Ποιες οι μεταρρυθμίσεις που προτείνουμε για τη βαθειά αλλαγή στο κράτος, την οικονομία, τη δημόσια διοίκηση, τους θεσμούς;

Για την Οικονομία:

Να προτάξουμε ένα δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα. Όπου κάθε πολίτης θα καταβάλει αυτό που του αναλογεί με βάση τη φοροδοτική του ικανότητα. Όπου οι εφορίες και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να λειτουργούν στελεχωμένοι, με διαφάνεια και να ασκούν αποτελεσματικά το έργο τους, να δημιουργηθούν κίνητρα για την απασχόληση και τις επενδύσεις.

Για τη Δημόσια Διοίκηση:

Να υπάρξει πλήρης αλλαγή της δομής της, που σήμερα λειτουργεί γραφειοκρατικά, με απίστευτες ακαμψίες και δαιδαλώδεις διαδρομές. Επιτέλους να αναδιαταχθούν όλες οι δομές του δημοσίου και οι δημόσιοι υπάλληλοι να γίνουν πραγματικά δημόσιοι λειτουργοί σε ένα ευέλικτο και επιτελικό κράτος.

Για την Αναθεώρηση του Συντάγματος

Να καθιερωθεί πάγιο, σταθερό εκλογικό σύστημα το οποίο δεν θα αναθεωρείται ανάλογα με συγκυριακές πολιτικές σκοπιμότητες. Για το ρόλο αυτό να προβλεφτεί αυξημένη πλειοψηφία για αλλαγή του εκλογικού νόμου μετά από δύο γενικές εκλογές.

Να απεμπλακεί – αποσυνδεθεί η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής, με δυνατότητες εκλογής του μέσα από συναινετικές διαδικασίες της διευρυμένης πλειοψηφίας.

Να ενισχυθεί και να γίνει ουσιαστικός ο ρόλος του βουλευτή στη νομοθετική διαδικασία, και να θεσπισθεί υποχρεωτική παρουσία συγκεκριμένου ελάχιστου αριθμού βουλευτών για την ψήφιση νομοσχεδίων στην Ολομέλεια της Βουλής.

Να ενισχυθεί ο θεσμός του δημοψηφίσματος, με αποσαφήνιση των όρων διεξαγωγής τους και ταυτόχρονη καθιέρωση ενός πλαφόν υπογραφών από πολίτες ως αναγκαία προϋπόθεση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για συγκεκριμένο θέμα.

Να προβλεφτεί η δημιουργία ειδικού τμήματος στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο θα επιλαμβάνεται για τη γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων που σχετίζονται με δημόσιες συμβάσεις μεγάλων έργων και επενδύσεων.

Να προχωρήσουμε στην επανα-οριοθέτηση των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας με σαφή διαχωρισμό της κρατικής και θρησκευτικής εξουσίας. Ο επανακαθορισμός αυτός θα απαλλάξει και τους δυο θεσμούς από το μακροχρόνιο εναγκαλισμό τους και θα τους αποδώσει τους διαφορετικούς, ισότιμους αλλά πλήρως διακριτούς ρόλους οι οποίοι εν τέλει τους ανήκουν. Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί η υιοθέτηση της πρότασης που κατατέθηκε στην Αναθεώρηση του 2001 βάσει της οποίας η εγκατάσταση και ορκωμοσία όλων των πολιτειακών εξουσιών να γίνεται στο όνομα του Συντάγματος και του Κράτους και όχι στο όνομα της πίστης.

Το Κράτος οφείλει επίσης να προχωρήσει συνολικά σε επανεξέταση όλων των στρεβλώσεων που διέπουν τη σχέση του με την Εκκλησία, σε μία σειρά από ζητήματα όπως: η εκκλησιαστική εκπαίδευση, το ζήτημα της καύσης νεκρών, ο όρκος στα δικαστήρια, η ονομαζόμενη εκκλησιαστική και μοναστηριακή περιούσια κ.α. Η απόδοση των διακριτών ρόλων είναι μια επιβεβλημένη διαδικασία εκσυγχρονισμού της αποστολής και των αρμοδιοτήτων του Κράτους και της Εκκλησίας και δεν συνιστά καμία απολύτως «απειλή» απέναντι στις παραδόσεις του γένους μας ή την Ορθοδοξία, ο σεβασμός προς την οποία είναι δεδομένος.

ΠΑΣΟΚ και πολιτικές εξελίξεις

Για να μιλήσουμε για το σήμερα, πρέπει να μιλήσουμε με τη γλώσσα της αλήθειας. Το ΠΑΣΟΚ, για να μην κλείσει πολιτικά τον κύκλο του, χρειάζεται να ξαναγεννηθεί, να επαναδιαμορφώσει την ιδεολογική του φυσιογνωμία, να απαντήσει στα αιτήματα των καιρών και των πολιτών, να πάει ένα βήμα μπροστά από αυτά. Ανάμεσα στην λαϊκίστικη – ανανεωτική υποτίθεται - αριστερά που υπόσχεται τα πάντα στους πάντες και την ακροδεξιά που εισήλθε για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας στη Βουλή, υπάρχει μία ισχυρή πλειοψηφία βάσης που ζητάει έκφραση του χώρου μας. Έκφραση με προοδευτικό και σύγχρονο πολιτικό λόγο.

Η ανάγκη αυτή θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην περεταίρω αλλαγή του συνόλου του πολιτικού σκηνικού και σε ριζικές ανακατατάξεις στους υφιστάμενους κομματικούς σχηματισμούς. Ο επαναπροσδιορισμός του χώρου μας – του ιστορικού χώρου που απορρίπτει τους δογματισμούς και τις μονομέρειες από δεξιά και αριστερά – οφείλει να υπάρξει πρωτοπόρος στο νέο πολιτικό τοπίο. Η μάχη αυτή δεν είμαι μάχη εντυπώσεων, προσώπων, καρεκλών, προσωπικών φιλοδοξιών. Δεν είναι καν μία εσωτερική, «ελληνική» υπόθεση.

Είναι μία βαθύτατα πολιτική μάχη που δίνεται σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, και που το αποτέλεσμά της θα προσδιορίσει το μέλλον και την κατεύθυνση της ίδιας Ευρώπης. Δυστυχώς, περίτρανη επιβεβαίωση ήταν οι τελευταίες εξελίξεις στην Ιταλία, όπου η δεξιά και οι μηδενιστικοί σχηματισμοί καρπώθηκαν από την κρίση και όχι η αριστερά.

- Στη σημερινή τρικομματική κυβέρνηση συνεργασίας πρέπει να ζητήσουμε να υπάρξει επανατοποθέτηση ως προς τις κοινές δεσμεύσεις που θεωρούμε αδιαπραγμάτευτες.

- Δεν προτείνεται η ανατροπή της τρικομματικής κυβέρνησης, αφού δεν υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού άλλης. Η ανατροπή της σημαίνει εκλογές σε μια κρίσιμη συγκυρία και πριμοδότηση της ανευθυνότητας.

- Ούτε μπορεί ο χώρος μας να είναι και κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να κατευθύνουμε τις κυβερνητικές επιλογές στις θέσεις τις κοινά αποδεκτές που μας οδήγησαν να συμμετάσχουμε σ’ αυτήν.

- Αν αυτό δεν συμβεί στην κοινωνία, και σε ότι με αφορά, δύσκολα το Κοινοβούλιο θα συνηγορήσει για νέα μέτρα. Το Συνέδριο, παρά τη δύσκολη συγκυρία – πολιτική, οικονομική, κοινωνική - μπορεί να γίνει η απαρχή μίας νέας πορείας για το ΠΑΣΟΚ, την ιστορικά μεγάλη προοδευτική παράταξη. Χρέος και ευθύνη όλων μας, όταν φύγουμε από εδώ, είναι να δουλέψουμε, χωρίς υστεροβουλίες, για να εγγυηθούμε την πορεία της πατρίδας μας προς την έξοδο από την κρίση.