Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Χωροταξίας της ΕΕ
Gödöllő, Ουγγαρία, 19 Μαΐου 2011

Θέμα παρέμβασης : Με ποιόν τρόπο η χωρική διάσταση και οι προτεραιότητες που ορίζει η Εδαφική Ατζέντα 2020 θα ληφθούν υπόψη στις τομεακές πολιτικές κατά την εφαρμογή της Στρατηγικής EUROPE 2020 και της Πολιτικής Συνοχής μετά το 2013.


Η ενίσχυση της διεθνούς θέσης της Ευρώπης προϋποθέτει την ισόρροπη ανάπτυξη όλων των περιφερειών της. Η αναθεώρηση της Εδαφικής Ατζέντας 2020 θα πρέπει να εστιάσει σε δύο άξονες : την αντιμετώπιση της υστέρησης των πιο απομακρυσμένων από το «Πεντάγωνο» (Φρανκφούρτη, Λονδίνο, Παρίσι, Μιλάνο, Μόναχο) περιφερειών της Ένωσης και την ενίσχυση της εσωτερικής συνοχής μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας κάθε χώρας.

Κρίνουμε απαραίτητη την περαιτέρω αποτύπωση, στα κοινοτικά και εθνικά κείμενα προγραμματισμού, της ειδικής κατάστασης των περιοχών που μειονεκτούν εξαιτίας της γεωγραφίας τους όπως είναι η εισαγωγή του όρου της νησιωτικότητας στο άρθρο 174 της συνθήκης της Λισσαβόνας που έχει στόχο τη δικαιότερη αντιμετώπιση των νησιών στο πλαίσιο της Πολιτικής της Συνοχής.

Υπό αυτό το πρίσμα, και όσον αφορά στην αναθεώρηση της Εδαφικής Ατζέντας 2020, το ενδιαφέρον της Ελλάδας εστιάζει στην ενίσχυση της προσβασιμότητας που αποτελεί το κυριότερη προϋπόθεση ανάπτυξης των νησιών. Στοχεύουμε στην ανάπτυξη εκείνων των παραγωγικών δραστηριοτήτων που λειτουργούν ελκυστικά για κατοικία και απασχόληση ενώ, παράλληλα, αντικατοπτρίζουν την χωρική ταυτότητα των νησιών (για παράδειγμα, η ήπια τουριστική δραστηριότητα που συνδέεται με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και πολεοδομική μορφή των οικισμών τους).

Παράλληλα, υπογραμμίζουμε την ανάγκη εξέτασης συγκεκριμένου μοντέλου σχεδιασμού, προγραμματισμού και διακυβέρνησης που θα εισαγάγει την ολιστική προσέγγιση (integrated approach) στην τοπική ανάπτυξη (local development) και θα καθορίζει επακριβώς τις αρχές της place based approach, αποσαφηνίζοντας τα ζητήματα πολύ-επίπεδης διακυβέρνησης.

Για τις μελλοντικές αστικές πολιτικές θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική η εφαρμογή βιοκλιματικών αστικών αναπλάσεων και η αποδοχή του μοντέλου της συνεκτικής πόλης σε συνδυασμό με την πρόνοια για την ανάσχεση των αστικών επεκτάσεων. Έμφαση πρέπει να δοθεί στις υποβαθμισμένες γειτονιές των πόλεων (και των κέντρων των μεγάλων πόλεων, για την ελληνική περίπτωση) και στην αναγκαιότητα εξειδικευμένων πολιτικών και πρωτοβουλιών για την αναβάθμιση και την καλύτερη ποιότητα ζωής όλων των κατοίκων τους.