|
| . : , ... |
|
|
| |
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ποια είναι η αναγκαιότητα του νόμου για τα αυθαίρετα που συζητάμε αυτό το δύσκολο καλοκαίρι του 2011;
Στην πρωτολογία μου στην – επί της αρχής συζήτηση - ανέλυσα την ιστορική διαδρομή της αυθαίρετης δόμησης τα αίτια και την εκ των πραγμάτων ανάγκη εξεύρεσης λύσης στο μεγάλο αυτό θέμα. Εν έτη 2011, στην Ελλάδα υπάρχουν - σύμφωνα πάντοτε με εκτιμήσεις - ένα εκατομμύριο αυθαίρετες κατασκευές, οι οποίες δεν μπορούν ούτε να κατεδαφιστούν στο σύνολο τους ούτε, βεβαίως, να αγνοηθούν. Το αυθαίρετο, κάθε αυθαίρετο, κρύβει ένα σύνθετο πρόβλημα – οικονομικό, κοινωνικό, περιβαλλοντικό – που αποζητά λύση.
Όλο αυτό το διάστημα διατυπώνεται μια κριτική, ότι η ρύθμιση των αυθαιρέτων γίνεται για να εξυπηρετηθούν οι «μνημονιακές» μας δεσμεύσεις. Ασφαλώς και από τη ρύθμιση θα εισρεύσουν στο ταμείο ποσά που είναι αναγκαία για να καλύψουμε υποχρεώσεις απέναντι στους δανειστές μας. Παραβλέπει, όμως, αυτή η κριτική, τη μεγάλη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ως χώρα: η απαρχή μιας περιόδου αστάθειας και επισφάλειας που όμοιά της δεν έχουμε ξαναζήσει τα τελευταία 37 χρόνια είναι, ταυτόχρονα, η απαρχή μιας μεγάλης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας της ίδιας της ελληνικής κοινωνίας.
Στους τομείς της πολεοδομίας και του περιβάλλοντος, αυτή η μεταρρυθμιστική προσπάθεια εκφράζεται με ένα νέο «ηθικό κώδικα» που υπαγορεύει το εξής απλό : Ο πολίτης είναι πολίτης με δικαιώματα και υποχρεώσεις απέναντι στο σύνολο, και όχι «πελάτης» ενός φαύλου Κράτους. Η Πολιτεία αναγνωρίζει τη συμμετοχή της στην «αυθαιρεσία» και αναλαμβάνει τις ευθύνες της χωρίς να κρύβεται πίσω από ιδεολογικά προσχήματα. Αυτή είναι η βαθύτερη και ουσιαστικότερη απάντηση στην αναγκαιότητα του νόμου για τα αυθαίρετα.
Στην αρχαιότητα, οι Έλληνες δημιουργήσαμε το δημόσιο χώρο, φυσικό και πολιτειακό, με όλες του τις δομές και τις λειτουργίες. Η Πνύκα δεν βρισκόταν έξω από το αθηναϊκό άστυ ούτε έξω από τα όρια της αθηναϊκής Δημοκρατίας. Οι Νέο- Έλληνες καταργήσαμε και προσβάλαμε το δημόσιο χώρο. Αναφέρθηκα, όμως, στη συνενοχή πολίτη-Κράτους, από τη δεκαετία του ’70 και μετά, που βρήκε μια στέρεα βάση στην υπερ-κατανάλωση της δεύτερης κατοικίας – μεταξύ άλλων - και οδήγησε στην άκρατη ιδιωτικοποίηση του δημοσίου χώρου αδιαφορώντας και καταστρατηγώντας θεσμούς και νόμους και απαξιώνοντας το φυσικό περιβάλλον και τους κανόνες της κοινωνικής συνύπαρξης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Πρέπει να τακτοποιούμε τους λογαριασμούς μας με το παρελθόν και να θέσουμε τα όρια σε μια πρακτική δολιότητας και απαξίας που υιοθετήσαμε με την άναρχη υπερδόμηση της χώρας. Σε αυτήν την προσπάθεια θα πρέπει να συμμετάσχουμε, και το τονίζω αυτό, όλοι : και οι ιδιώτες που έχουν στην ιδιοκτησία τους αυθαίρετες κατασκευές ή έχουν υιοθετήσει αυθαίρετα χρήσεις, αλλά και οι δημόσιοι φορείς. Και η αντιμετώπιση που υιοθετούμε τελικά είναι ενιαία: η ρύθμιση έχει ισχύ για 30 χρόνια χωρίς διαχωρισμό μεταξύ εντός και εκτός σχεδίου, ενώ, παράλληλα, θεσμοθετούμε την υποχρέωση, για τους Ο.Τ.Α., Δήμους, να έχουν ολοκληρώσει τον πολεοδομικό σχεδιασμό τους εντός δεκαπενταετίας κάνοντας δεκτή την πρόταση που έγινε από πολλές πλευρές για εισέτι μείωση του χρόνου.
Δικαίως, αρκετοί συνάδελφοι διατύπωσαν την ανησυχία τους μήπως δεν καταφέρουμε να αποτρέψουμε τη δημιουργία μιας νέας γενιάς αυθαιρέτων στο μέλλον. Αν και τώρα δεν πετύχουμε, δεν θα πετύχουμε ποτέ αφού, από την έναρξη ισχύος του νόμου, απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο χωρίς την υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και τη δήλωση μηχανικού που θα βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή στο ακίνητο και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια. Ψευδείς ή ανακριβείς βεβαιώσεις από όσους εμπλέκονται σε μια δικαιοπραξία (συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, μεσίτες, υποθηκοφύλακες κ.λ.π) επισύρουν αυστηρές ποινές. Για τους μηχανικούς προβλέπεται μέχρι και αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος.
Ισχυροποιεί την Διάταξη στο Νομοσχέδιο που την επόμενη εβδομάδα ή ίσως και αυτή κατατίθεται στην Βουλή για τον Νέο Τρόπο Έκδοσης Αδειών Δόμησης, που μεταξύ των άλλων και σε συνδυασμό με την υπηρεσία κατεδαφίσεων δημιουργείται Σώμα Ελεγκτών Δόμησης που θα λειτουργήσει καταλυτικά.
Συνάδελφοι Βουλευτές, ας μην ξεχνάμε την οικολογική αρχή ότι δανειζόμαστε το περιβάλλον από τις επόμενες γενιές και ο ρυπαίνων αποζημιώνει. Σε αυτές τις αρχές βασίζεται και η λογική των ρυθμίσεων αυτού του Νομοσχεδίου αλλά και όλο τον σχεδιασμό του ΥΠΕΚΑ , που μέχρι τέλος του έτους θα έχει πλήρως δρομολογηθεί.
Γι’ αυτό διαχωρίζουμε, καταρχάς, τα αυθαίρετα σε εκείνα που μπορούν να τακτοποιηθούν – και καλούμε τους ιδιοκτήτες τους να τα τακτοποιήσουν στο διάστημα 1 Οκτωβρίου - 30 Νοεμβρίου 2011 - και σε εκείνα που είναι άμεσα κατεδαφιστέα γιατί βρίσκονται σε δάση, σε ρέματα, στον αιγιαλό, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε παραδοσιακούς οικισμούς και προκαλούν ανεπανόρθωτη περιβαλλοντική βλάβη. Σας διαβεβαιώνουμε ότι θα αρχίσουν οι κατεδαφίσεις.
Η καταβολή των προστίμων γίνεται ακριβώς διότι η αυθαιρεσία εις βάρος του περιβάλλοντος, αλλά και εις βάρος των πολιτών που σεβάστηκαν τη νομιμότητα δεν μπορεί να επιβραβεύεται. Ωστόσο, ο υπολογισμός των προστίμων δεν μπορεί να μην λάβει υπόψη την οικονομική συγκυρία που έχει επιβαρύνει τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών και να μην ακολουθεί μια κλιμάκωση με κριτήριο κοινωνικό (π.χ. πρώτη κατοικία), οικονομικό (π.χ. την τιμή ζώνης του τετραγωνικού) και γνώμονα το είδος και την έκταση της ίδιας της αυθαιρεσίας.
Τα έσοδα όπως έχουμε αναφερθεί διατίθενται για τη δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου σε ένα Δήμο που υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές (για την αύξηση κοινόχρηστων και ελεύθερων χώρων, για παράδειγμα) εμπλέκοντας τον ίδιο τον πολίτη, δηλαδή αναγνωρίζοντάς του την ατομική ευθύνη απέναντι στο σύνολο και στο περιβάλλον. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα εκτός σχεδίου αυθαίρετα που δεν θα υπαχθούν σε περιοχές προς πολεοδόμηση, μετά την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού, θα μπορούν να διατηρηθούν μόνο αν ο ιδιοκτήτης τους συνεισφέρει σε αδόμητη γη ή σε χρήμα για την απόδοση του ελλείμματος της οικοδομικής αρτιότητας.
Σε επίπεδο εργαλείων και υπηρεσιών που θα υποστηρίξουν τη ρύθμιση, για πρώτη φορά, δημιουργείται ηλεκτρονικό αρχείο καταγραφής των αυθαιρέτων κτισμάτων με τα ποσοτικά και τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά. Για πρώτη φορά, θα έχουμε ασφαλείς εκτιμήσεις για το πόσα είναι τα αυθαίρετα της χώρας και σε τι ακριβώς συνίσταται η αυθαιρεσία ώστε κάθε πολεοδομικός σχεδιασμός να μην γίνεται «στα τυφλά» αλλά να βασίζεται και σε πραγματικά, μετρήσιμα στοιχεία. Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης και Κατεδάφισης Αυθαιρέτων (ΕΥΕΚΑ) που αποτελεί προέκταση της Ειδικής Υπηρεσίας Κατεδαφίσεων θα μεριμνά για τον εντοπισμό, τον έλεγχο, την κατεδάφιση των αυθαιρέτων. Για το σκοπό αυτόν θα έχει τη δυνατότητα να συνεργάζεται και με ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπως, επίσης, θα συνεργάζεται με τον ΟΚΧΕ και την ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. για την ανάθεση τηλεπισκόπησης ή αεροφωτογράφησης της χώρας για γρηγορότερο και πληρέστερο εντοπισμό αυθαίρετων επεμβάσεων και κατασκευών.
Κάθε στάδιο εξέλιξης μιας κοινωνίας, αλλά και του θεσμικού εκφραστή της που είναι το Κράτος, πάντοτε είχε το αποτύπωμά του στο χώρο. Από την Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα το αποτύπωμα αυτό ήταν το «αυθαίρετο κτίσμα». Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια που κάνουμε ως χώρα σήμερα είναι απαίτηση των καιρών και της κοινωνίας και το αποτύπωμα που θα αφήσει στο χώρο θα πρέπει κάποτε να μας τιμήσει όλους.
Πριν ολοκληρώσω την παρέμβασή μου, θα ήθελα να τοποθετηθώ, εν συντομία, επί των άλλων διατάξεων και των τροπολογιών που εισηγούμαστε σε αυτό το σχέδιο νόμου.
Η διάταξη που ρυθμίζει το καθεστώς των αυθαίρετων κατασκευών σε αρκετά λιμάνια της χώρας είναι αναγκαία για να επιταχυνθούν σύγχρονα έργα υποδομής. Ταυτόχρονα, η ρύθμιση αυτή αίρει εμπόδια ένταξης, σε χρηματοδοτικά προγράμματα, έργων που σήμερα δεν μπορούν να εκτελεστούν εξαιτίας της ύπαρξης άλλων έργων που κατασκευάστηκαν από φορείς του δημοσίου χωρίς άδεια ή με υπέρβαση της άδειας (πριν την 19-12-2001).
Η σύσταση των Συμβουλίων Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ΣΧΟΠΑΔ) σε κάθε μια από τις 9 ηπειρωτικές περιφέρειες, πλην της Αττικής, αλλά και σε κάθε περιφερειακή ενότητα των 4 νησιωτικών περιφερειών της χώρας υπαγορεύεται από τη νέα αρχιτεκτονική της τοπικής αυτοδιοίκησης και αποσκοπεί στη συγκρότηση νέων συλλογικών γνωμοδοτικών οργάνων ώστε οι νέες δομές αυτοδιοίκησης να ασκήσουν τις πολεοδομικές και περιβαλλοντικές αρμοδιότητές τους αποτελεσματικότερα.
Όσον αφορά στη δωρεά μελετών και υπηρεσιών στο δημόσιο από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, η διάταξη που εισηγούμαστε έρχεται να καλύψει ένα κενό στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και ορίζει τα σημεία εκείνα που θα διασφαλίζουν αφενός τη χρησιμότητα των μελετών και των υπηρεσιών που δωρίζονται στο Κράτος και αφετέρου τη διαφάνεια της διαδικασίας ώστε να αποφευχθεί η νόθευση του ανταγωνισμού. ( Πιο συγκεκριμένα, οι μελέτες θα εγκρίνονται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού ή του οργάνου διοίκησης. Όταν δεν απαιτείται περιβαλλοντική ή άλλη αδειοδότηση προβλέπεται ότι με την παραπάνω απόφαση έγκρισης καθορίζονται οι όροι που θα εκπονηθεί η μελέτη, καθώς και η διαδικασία επίβλεψης και αποδοχής της από τα αρμόδια όργανα. Επιπλέον, επιβάλλεται η έγκριση της μελέτης να γίνεται κατόπιν σύμφωνης γνώμης του οικείου τεχνικού συμβουλίου και να έχει προηγηθεί δημόσια διαβούλευση όπου όλες οι παρατηρήσεις θα τίθενται υπόψη του τεχνικού συμβουλίου ).
Με τη διάταξη για τις υδατοκαλλιέργειες, εισηγούμαστε την παράταση – για ένα χρόνο - της ισχύος της μεταβατικής διάταξης του ν. 3851/2010 (αρ. 12, παρ. 21), με την οποία προβλεπόταν ότι - μέχρι την 5.6.2011 – για την ίδρυση νέων μονάδων υδατοκαλλιέργειας, τη μετεγκατάσταση και τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων μονάδων σε περιοχές για τις οποίες δεν έχουν εγκριθεί χωροταξικά, ρυθμιστικά και πολεοδομικά σχέδια ή άλλα σχέδια χρήσεων γης, η προκαταρκτική περιβαλλοντική αξιολόγηση γίνεται μετά από εκτίμηση των διαθέσιμων στοιχείων του ευρύτερου χωροταξικού σχεδιασμού. Η διάταξη αυτή κρίνεται αναγκαία προκειμένου να μην παρακωλυθεί η λειτουργία του δυναμικού αυτού κλάδου έως ότου ολοκληρωθεί, στο επόμενο διάστημα, το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες με την επεξεργασία των απόψεων που κατατέθηκαν στη διαβούλευση και την έκδοση ΚΥΑ.
Εισηγούμαστε, επίσης, την παράταση της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων και δικαιολογητικών για τη διατήρηση των ημιυπαίθριων χώρων μέχρι την 31-10-2011, καθώς και την παράταση καταβολής της πρώτης δόσης του ειδικού προστίμου μέχρι την 30-12-2011 προκειμένου οι αρμόδιες υπηρεσίες να αντεπεξέλθουν στο φόρτο εργασίας που έχει δημιουργηθεί και να εξυπηρετήσουν καλύτερα τους πολίτες που ζητούν να ρυθμίσουν τις ιδιοκτησίες τους.
Η διάταξη για την τροποποίηση όρων δόμησης συγκεκριμένου ακινήτου αποσκοπεί στη λειτουργία του ακινήτου ως Μουσείο Σύγχρονης τέχνης, σε συνδυασμό με την προστασία και ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του διατηρητέου νεοκλασικού κτιρίου. Η αρχιτεκτονική πρόταση προσθήκης καθ’ ύψος και κατ΄επέκταση αυτού γίνεται σε υποχώρηση από το διατηρητέο κτίριο και μέσα στο πλαίσιο των πολεοδομικών διατάξεων που ισχύουν στην περιοχή.
Εξαίρεση από την επιτρεπόμενη κάλυψη προβλέπεται μόνον ως προς ένα τμήμα του ισογείου, το οποίο όμως τοποθετείται κάτω από την εσωτερική αυλή και είναι υπόγειο, λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους από την οδό Αγίου Σπυρίδωνος (η οποία φτάνει τα 7,00 μέτρα περίπου ψηλότερα από την οδό Ερατοσθένους.
Τέλος, για την κατασκευή ισλαμικού τεμένους στην περιοχή του Ελαιώνα - την οποία ήδη προέβλεπε ο ν. 3512 το 2006 - εισηγούμαστε τη δημιουργία μιας επιπλέον χρήσης στο πλαίσιο των χρήσεων που ήδη επιτρέπονται στους κοινόχρηστους χώρους του Ελαιώνα (όπως πολιτιστικά κτίρια, υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις, κτίρια κοινωνικής πρόνοιας, εστιατόρια κ.λ.π) και η οποία αφορά στη δυνατότητα λειτουργίας θρησκευτικών χώρων. Ο χώρος κατασκευής βρίσκεται στο Ο.Τ. 25, τμήμα του δημοσίου κτήματος με ΑΒΚ 46 σε κτίριο που ήδη υπάρχει στην περιοχή, θα ανακαινιστεί και θα μετασκευαστεί κατάλληλα σε Τέμενος περιλαμβανομένων και των απαραίτητων κτιρίων υποστηρικτικών λειτουργιών (χώροι υγιεινής κλπ.). Επίσης, προσδιορίζονται οι απαραίτητες διαδικασίες για την ταχεία ολοκλήρωση του έργου.
Θέλω στο σημείο αυτό να προσθέσω ότι κατανοούμε τις ενστάσεις που διατύπωσαν αρκετοί συνάδελφοι βουλευτές σχετικά με την κατασκευή ισλαμικού τεμένους ειδικά σε μια εποχή όπου η κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας είναι οριακή, γι’ αυτό άλλωστε και η κυβέρνησή μας έχει διατυπώσει συγκεκριμένο πλαίσιο αντιμετώπισης της κρίσης στο ιστορικό κέντρο. Ωστόσο, η χώρα μας οφείλει να εναρμονιστεί με τις σχετικές διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του Διεθνούς Συμφώνου Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατοχυρώνουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, προαπαιτούμενο της οποίας είναι η ύπαρξη χώρων λατρείας.
| |
|
|
 |
 |
|
|
|
