Ομιλία του κ. Νίκου Σηφουνάκη, Προέδρου της Επιτροπής Πολιτισμού, Εκπαίδευσης, Νεότητας, ΜΜΕ και Αθλητισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη δημόσια ακρόαση με θέμα: "Ντόπινγκ: εμπόδιο στο ιδεώδες του αθλητισμού"

Βρυξέλλες 29, Νοεμβρίου 2004

Καταρχάς, θεωρώ αναγκαίο να πω με δύο λέξεις γιατί διοργανώνουμε αυτή την ακρόαση.

Όπως γνωρίζετε ο Ολυμπιακός Χάρτης για τον αθλητισμό αναδεικνύει και προτάσσει "το πνεύμα φιλίας, την αλληλεγγύη και το ευ αγωνίζεσθαι". Η χρήση λοιπόν αναβολικών ουσιών είναι από τη φύση της ενάντια σε αυτά τα ιδεώδη. Η εξάπλωση αυτού του προβλήματος, όχι μόνο στον επαγγελματικό αθλητισμό αλλά κυρίως στον ερασιτεχνικό ατομικό αθλητισμό, οδήγησε την επιτροπή μας στην ομόφωνη απόφασή ν' ασχοληθεί με το θέμα θέτοντας ως προτεραιότητα την καλύτερα συντονισμένη συνεργασία των εθνικών αρχών για την καταπολέμηση του ντόπινγκ.

Η χρήση αναβολικών ουσιών είναι ένα σοβαρό πρόβλημα για δυο κυρίως λόγους. Πρώτον γιατί αποτελεί νόθευση του αθλητισμού, η οποία απειλεί να καταστρατηγήσει τον ίδιο το σκοπό του, και δεύτερον, και ίσως σημαντικότερο, γιατί βλάπτει την υγεία των αθλητών. Η χρήση αναβολικών οδηγεί τον αθλητισμό στην αναρχία , ενώ πολλά από τα πλεονεκτήματα του, όπως η προώθηση της έννοιας της προσπάθειας, της ευγενούς άμιλλας, της ατομικής και ομαδικής επίτευξης της νίκης, της αλληλεγγύης και του 'ευ αγωνίζεσθαι', αναιρούνται.

Η ανησυχία μας όμως δεν πηγάζει μόνο από τα προοδευτικώς αυξανόμενα κρούσματα χρήσης αναβολικών σε μεγάλες αθλητικές οργανώσεις, όπως οι ολυμπιακοί αγώνες ή τα παγκόσμια πρωταθλήματα, αλλά κυρίως από τους κινδύνους που συνεπάγεται η ευρεία διάδοση των λεγόμενων "φαρμακευτικών ουσιών" για την ευρωπαϊκή νεολαία που συρρέει κατά χιλιάδες στα γυμναστήρια. Σύμφωνα με μία έρευνα που ολοκλήρωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από δύο χρόνια, το 6% των ερωτηθέντων, δηλαδή περισσότερο από 3,5 εκατομμύρια νέοι που ασκούνται σε γυμναστήρια δηλώνουν ότι κάνουν χρήση "φαρμακευτικών" ουσιών γιατί πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο βελτιώνουν τις επιδόσεις τους.

Καλούμαστε λοιπόν να δώσουμε μερικές απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα. Καταρχάς πόσο διαδεδομένο είναι το ντόπινγκ; Σήμερα γνωρίζουμε ότι η συστηματική και κρατική υποστήριξη προγραμμάτων χορήγησης αναβολικών ουσιών, τα οποία υπήρχαν σε ορισμένες πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ευρώπης στις δεκαετίες του 1970 και 1980, έχουν ευτυχώς πάψει να υφίστανται. Ωστόσο, είναι επίσημα διαπιστωμένο ότι η λήψη αναβολικών ουσιών από αθλήτριες και αθλητές έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία χρόνια. Δεν χρειάζεται νομίζω να σας θυμίσω ότι μια σειρά υψηλού επιπέδου αθλητικά γεγονότα τα τελευταία έξι χρόνια - από τον ποδηλατικό γύρο της Γαλλίας το 1998 μέχρι την Ολυμπιάδα της Αθήνας φέτος το καλοκαίρι - σημαδεύτηκαν από αποκαλύψεις χρήσης αναβολικών.

Ένα δεύτερο θέμα που πρέπει να δούμε είναι το γιατί μερικοί αθλητές και αθλήτριες κάνουν χρήση αναβολικών ουσιών; Στον επαγγελματικό αθλητισμό οι οικονομικοί πόροι του κάθε αθλητή εξαρτώνται άμεσα από την επιτυχία του και για αυτό το λόγο μερικοί αθλητές και αθλήτριες μπαίνουν στον πειρασμό της χρήσης απαγορευμένων ουσιών έτσι ώστε να καλυτερεύσουν τις επιδόσεις τους. Ωστόσο, η πίεση για επιτυχία είναι επίσης παρούσα και στον ερασιτεχνικό αθλητισμό, όπου καταγράφεται ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός χρηστών. Ενδεχομένως αρκετοί αθλητές να μην αντιλαμβάνονται τη χρήση αναβολικών ουσιών ως προσπάθεια εξαπάτησης. Άλλοι επίσης μπορεί να έχουν ελλιπή πληροφόρηση από τους προπονητές τους για τις επιπτώσεις μιας τέτοιας χρήσης στην υγεία τους. Γνωρίζουμε λοιπόν στην πραγματικότητα γιατί μερικοί αθλητές και αθλήτριες κάνουν χρήση αναβολικών;

Στη συνέχεια πρέπει να περάσουμε από τη διάγνωση στη θεραπεία και στην καταστολή και να αναρωτηθούμε: τι πρέπει να κάνουμε για να καταπολεμηθεί το ντόπινγκ; Πολλοί ειδικοί φοβούνται ότι όσο η χρήση γίνεται πιο εξειδικευμένη, τόσο οι χρήστες και οι προμηθευτές τους γίνονται ειδικότεροι στην απόκρυψη της απαγορευμένης ουσίας. Και εδώ υπάρχουν μερικές ηθικές ανησυχίες σχετικά με τις μεθόδους ανίχνευσης - όπως η λήψη αίματος - οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση του ντόπινγκ. Για αυτό το λόγο η καταπολέμηση της χρήσης αναβολικών είναι ένα πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα από την σύνταξη μιας λίστας απαγορευμένων ουσιών και την πραγματοποίηση τυχαίων δειγματοληψιών κατά τακτά διαστήματα.

Τέλος - και για αυτό είμαι ευτυχής που ο Επίτροπός μας κ. Φίγκελ είναι ομιλητής σήμερα στην ακρόαση μας - πρέπει να θέσουμε και το ερώτημα: ποιο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην καταπολέμηση του ντόπινγκ; Όλοι μας γνωρίζουμε ότι προς το παρόν δεν υπάρχει νομική βάση για κοινοτική δράση στον τομέα του αθλητισμού. Μήπως όμως θα έπρεπε η Επιτροπή να κάνει χρήση του άρθρου 152 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (το οποίο αναφέρεται στη δημόσια υγεία) έτσι ώστε να πάρει μέτρα για την καταπολέμηση του ντόπινγκ; Περιμένουμε με πολύ ενδιαφέρον να ακούσουμε τις απόψεις του κύριου Επιτρόπου μας πάνω σε αυτό.

Πριν δώσω το βήμα στον κύριο Κριστόφ Ντε Κέππερ, διευθυντή του γραφείου του Προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, θα ήθελα να πω δύο λόγια σχετικά με τη διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθήσουμε.

Όπως μπορείτε και οι ίδιοι να δείτε έχουμε ένα χρονοδιάγραμμα ιδιαίτερα σφικτό. Για να μπορέσω λοιπόν να εγγυηθώ την καλή ροή της σημερινής μας ακρόασης θα βρεθώ ίσως στη θέση να θυμίζω στους ομιλητές μας και στα μέλη της Επιτροπής μας την εκπνοή του χρόνου ομιλίας τους. Αυτές μου οι παρεμβάσεις δεν σημαίνουν βέβαια έλλειψη σεβασμού προς τους ομιλητές, αλλά σεβασμός του χρόνου των ομιλητών που ακολουθούν και αναφέρομαι ειδικότερα στον Επίτροπο ο οποίος και θα μιλήσει τελευταίος. Ας σεβαστούμε όλοι μας λοιπόν αυτή τη διαδικασία.

Κύριε Ντε Κέππερ έχετε το λόγο για 15 λεπτά.